De Ochtend
President Joe Biden zit één maand in het Witte Huis: 6 beslissingen waarmee hij nu al een verschil heeft gemaakt
vr 19 feb. - 11:00
1. Strijd tegen COVID-19 in hogere versnelling
De strijd tegen het coronavirus en de regelgeving daarover blijven in de VS grotendeels bevoegdheden voor de staten, districten of steden. Toch heeft Biden duidelijk een versnelling hoger geschakeld in de federale coördinatie en ondersteuning daarvan. Over Trumps aanpak van de crisis zei hij begin februari dat die "nog veel slechter bleek te zijn dan hij gedacht had".
- Biden verplichtte het dragen van een mondmasker in alle federale gebouwen en op federale terreinen - zoals in de bezoekerscentra of pensions van Nationale Parken.
- De regering-Biden bestelde 200 miljoen doses extra van de vaccins Pfizer-BioNTech en Moderna. In totaal hebben de VS nu 600 miljoen vaccins besteld, ruim genoeg om de hele volwassen bevolking twee prikjes te geven.
- Biden schakelt de strijdkrachten in om een honderdtal federale vaccinatiecentra in te richten. In Californië zijn de eerste up and running. Bedoeling is om de hele vaccinatiecampagne te versnellen. Daarnaast levert de federale overheid nu ook vaccins aan een aantal ketens van apotheken, waar kwetsbare personen op die manier snel hun vaccin kunnen halen.
2. Obamacare opnieuw versterkt
Het is weinig in het nieuws geweest, maar het kan voor miljoenen Amerikanen (zeker in tijden van een epidemie) een wereld van verschil maken: het ziekteverzekeringsplan dat onder de voormalige president Barack Obama tot stand kwam en bekend raakte als Obamacare (officieel de Affordable Care Act) wordt opnieuw actief ondersteund en gepromoot. Trump was er niet in geslaagd om het systeem helemaal te ontmantelen, wel om het te verzwakken en de financiering ervan terug te schroeven.
Obamacare biedt Amerikanen uit lagere inkomensgroepen en zonder ziekteverzekering een kans om op (online) verzekeringsbeurzen polissen te vergelijken en aan te schaffen. Bovendien kunnen ze daarbij, afhankelijk van hun inkomen, aanspraak maken op federale subsidies.
Biden liet de "beurzen" op 15 februari weer open gaan voor drie maanden, zodat mensen zonder een ziektepolis in die periode kunnen intekenen. Hij wil ook komaf maken met extra voorwaarden die door staten afzonderlijk werden opgelegd om het systeem minder toegankelijk te maken. Vóór covid toesloeg waren er naar schatting 28 miljoen onverzekerde Amerikanen, en omdat heel veel mensen samen met hun job ook hun polis kwijt raakten, is dat aantal zo goed als zeker nog gestegen.
3. Bouw van de muur stopgezet
De nieuwe president maakte meteen een einde aan het favoriete project van de vorige: de bouw van de muur op de grens met Mexico. Waar mogelijk zijn alle werkzaamheden stilgelegd. Biden wil voor de grensbewaking inzetten op slimme technologie en vindt de bouw van een heuse muur of hek een geldverkwistend symbooldossier.
Biden had ook beslist dat er in de eerste 100 dagen geen immigranten zonder geldige verblijfspapieren meer zouden gerepatrieerd worden, in afwachting van een verfijning van het beleid op dat vlak. Die beslissing werd door een federale rechter opgeschort, en de politiedienst (ICE) die voor repatriëringen verantwoordelijk is, bleef niettemin mensen op vliegtuigen zetten. Dat toont aan dat niet alle beloften en aankondigingen van de nieuwe regering inzake het migratiebeleid probleemloos worden waargemaakt.
Donderdag dienden de Democraten een wetsvoorstel in, gebaseerd op de plannen van Biden, voor een grootscheepse regularisatie van migranten zonder verblijfspapieren.
4. Transgender personen weer welkom in het leger
Ook dit is een maatregel waarmee Biden een opmerkelijk besluit van Trump met 180 graden omkeert en dat onmiddellijk van kracht werd. Trump had transgender personen gebannen uit de strijdkrachten, Biden laat hen opnieuw toe. "Amerika is sterker, in eigen land en in de wereld, wanneer het inclusief is", zo verklaarde het Witte Huis in een toelichting.
5. Kernwapenverdrag verlengd
In zijn buitenlands beleid heeft Biden de koers fundamenteel verlegd: de "America First"-benadering van Trump maakt plaats voor een wezenlijke internationale en multilaterale opstelling. Hij sluit weer aan bij de Wereldgezondheidsorganisatie en bij het Klimaatakkoord van Parijs. Wat dat concreet zal inhouden en als gevolg zal hebben, zal nog moeten blijken.
Toch is er al één concreet verdrag dat onder Trump op de helling stond en dat Biden wist te verlengen: het New START-verdrag met Rusland. Dat ontwapeningsakkoord beperkt het aantal strategische kernwapens (of kernkoppen) dat beide grootmachten mogen bezitten tot 1.550 en het aantal dragers (raketten of bommenwerpers) tot 800. De regering-Trump had bijkomende voorwaarden gesteld voor een verlenging, waar Rusland niet wenste op in te gaan.
Biden gaf er de voorkeur aan om alvast te behouden en te vrijwaren wat er van kracht was om een nieuwe wapenwedloop te vermijden. De nieuwe president benadrukt weliswaar dat hij niet zal aarzelen om de druk op Rusland te verhogen als de rechtsstaat, de democratie of de persvrijheid daar onder druk komen te staan - iets waarmee hij in Moskou ongetwijfeld op zere tenen trapt. Maar de beide presidenten zijn het er klaarblijkelijk over eens dat de kwestie van het nucleair wapentuig buiten die discussies moet blijven.
6. Hulp mogelijk aan Jemen
Het lijkt misschien een ver-van-mijn-bed-show en weinig Amerikanen zullen er wakker van liggen, maar voor miljoenen mensen in Jemen kunnen een aantal beslissingen van de regering-Biden over de Jemenitische oorlog het verschil bepalen tussen leven en dood.
- De regering-Biden besloot om het Saudische offensief in Jemen tegen de Houthi-rebellen niet langer te steunen. Wapenleveringen die daaraan gelinkt worden, zijn voortaan uit den boze.
- Biden benoemde ook een speciale gezant voor Jemen, die een diplomatieke oplossing moet zoeken voor het conflict.
- De regering-Biden schroefde Trumps besluit terug om de Houthi-rebellen als "buitenlandse terroristische organisatie" te brandmerken. Die stempel verhinderde de levering van voedselhulp aan de gebieden die door de rebellen gecontroleerd worden, terwijl de bevolking al jaren met een moordende hongersnood kampt.
De erfenis van Trump: waar een omslag moeilijker wordt
Niet alles kan in een vingerknip veranderen, Biden zal nog lange tijd binnen de krijtlijnen moeten manoeuvreren die Trump getrokken heeft. Dat geldt bijvoorbeeld voor de uiterst gespannen relaties met grootmacht China en voor de ronduit vijandige verhoudingen met Iran. Biden liet weten dat hij - samen met Europese landen - de kansen wil verkennen om het oude nucleaire akkoord met Iran nieuw leven in te blazen (een belangrijk verschil met Trump), maar Iran eist eerst de opheffing van de sancties.
Noch tegenover Iran, noch tegenover China kan en zal president Biden grote toegevingen doen zonder tegenprestaties. Hoe ver zijn beleid in de praktijk zal verschillen van dat van Trump staat nog te bezien. In zijn eerste maand heeft de president wellicht niet veel méér gedaan dan wat we van hem en zijn team konden verwachten op basis van hun profiel en ideologie. Niet meer, maar ook niet minder.
Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'
