De Wereld van Sofie
Proefkonijnen
ma 14 sep. - 8:42
Stefaan Denewet was één van de allereersten Belgen die zich in juni opgaf voor het testen van een coronavaccin. Waarom neemt hij deel, waarom wil hij hiervoor proefkonijn zijn? Lotte De Caluwé ging het hem vragen.
Hoe werken medische tests en experimenten? Hoe risicovol of niet zijn ze? Hoe en waar vind men voldoende proefpersonen? En welke vergoedingen zijn er mee gemoeid? Professor Minne Casteels is naast professor Klinische Farmacologie en Farmacotherapie ook voorzitter van de Ethische Commissie Onderzoek UZ/KULeuven.
Medische experimenten zijn anno 2020 strikt gereglementeerd, zo verzekerde Minne Casteels ons. Maar vroeger kregen proefkonijnen maar al te vaak bittere pillen te slikken. Letterlijk en figuurlijk. Ward Bogaert verdiepte zich in schandalige historische tests en experimenten.
Eén van de allerzwartste pagina's in het dikke boek van medische tests en experimenten is ongetwijfeld dat over Jozef Mengele. De “Engel des doods”, arts en SS-officier die tijdens Wereldoorlog II in het concentratiekamp van Auschwitz de meest gruwelijke experimenten uitvoerde op de gevangenen. We praten er over met Christophe Busch, directeur van het Hannah Arendt instituut in Mechelen en voormalig directeur van het museum Kazerne Dossin.
'Three Identical strangers'. Dat is de titel van een geweldig boeiende documentaire over een experiment dat op eeneiige tweelingen werd uitgevoerd in de jaren 70 in Amerika. De tweelingen - die wezen waren - werden zonder het te weten telkens in een ander milieu ondergebracht in een poging te onderzoeken of “nature” of “nurture” het meeste invloed heeft op de ontwikkeling van een kind. Het was pas toen een onderzoeksjournalist er zijn tanden in zetten dat aan het licht kwam dat het onderzoek echt “foute boel” was. Max Vrijens ensceneert het onwaarschijnlijke verhaal van de broers Eddy, David en Robbert.
Proefpersonen, we noemen hen niet voor niets “proefkonijnen”. Omdat vóór al dat testen op mensen er vooral ook op dieren wordt getest. Zij zetten natuurlijk geen handtekening onder een lijvig medisch dossier om hun goedkeuring te geven voor de behandelingen, die hen te wachten staan. Wat moeten we daarvan vinden? Mogen we dieren wél zomaar aan lijden blootstellen voor ons eigen voordeel? Kan dat in de toekomst nog meer vermeden worden dan nu het geval is? Vragen die we voorleggen aan professor Chris Van Ginneken, departement Diergeneeskundige Wetenschappen aan de UA.
