Rapport Amnesty International beschrijft bloedbad met honderden doden in Ethiopië

Er deden al enkele weken verhalen de ronde over het bloedbad in Aksum. Daar zouden honderden burgers in koelen bloede vermoord zijn door militairen. Mensenrechtenorganisatie Annesty International publiceert vandaag een schokkend rapport over wat er is gebeurd. 

De onderzoekers baseren zich op satellietbeelden en tientallen gesprekken met getuigen, onder andere per telefoon. Tot voor kort was dat onmogelijk, maar nu de communicatielijnen beetje bij beetje hersteld worden, komen steeds meer verhalen naar boven.

De aanval op Aksum

Op 19 november - twee weken na het begin van de oorlog in Tigray - valt het Ethiopische leger de belangrijke stad Aksum binnen, met de hulp van troepen uit Eritrea. Dat het Eritrese leger meevecht met het Ethiopische regeringsleger is tot nog toe altijd ontkend door de Ethiopische regering, ondanks de vele aanwijzingen.

Tijdens die aanval op Aksum worden burgerdoelen geraakt door artillerie en luchtbombardementen, waarbij vele doden vallen. De Ethiopische regering heeft altijd volgehouden dat het geen burgerdoelen heeft geraakt. Amnesty International toont aan dat er lukraak is geschoten en gebombardeerd, ook op wijken waar burgers woonden. Dat is een oorlogsmisdaad.

Het rapport beschrijft hoe tientallen burgers omkwamen tijdens die aanval. Eén getuige vertelt over het huis van zijn buurvrouw: “Het huis was helemaal verwoest. Haar twee neefjes waren naar Aksum gevlucht vanuit Humera, en zijn ook omgekomen."

Diezelfde dag nog gaan soldaten op zoek naar strijders van het TPLF, de regionale machthebbers. Ze gaan van huis tot huis en schieten vele jonge mannen dood, beschrijven getuigen. Ze boden volgens hen geen weerstand en waren ongewapend. Er wordt ook geschoten op mensen die proberen te vluchten.

De volgende dag liggen er tientallen lijken in de straten van de stad.

Het bloedbad van Aksum

De Eritrese militairen controleren nu de stad Aksum. Tijdens de ochtend van 28 november - tien dagen na de aanval op de stad - wordt één van hun uitkijkposten bestookt door een militie van enkele tientallen gewapende mannen. Jongeren uit de stad doen mee, gewapend met stokken en messen.

Het gevecht duurt enkele uren en er vallen doden aan beide kanten. In de namiddag krijgen de Eritrese soldaten versterking. Ze rijden met legertanks en vrachtwagens door de stad en beginnen lukraak op burgers te schieten.

Een getuige vertelt: "Ik zag vele mensen dood op straat. Zelfs de familie van mijn oom. Zes van zijn familieleden zijn gedood."

Het moorden gaat door tot laat in de avond. De slachtoffers droegen geen wapens en waren in vele gevallen op de vlucht voor de soldaten toen er op hen geschoten werd, zeggen inwoners.

Van deur tot deur

Getuigen vertellen hoe de legertanks mortieren afschoten midden in de stad en gebouwen en huizen verwoestten.

De militairen gaan ook van deur tot deur, op zoek naar mannen en tienerjongens. Een getuige zag door het raam hoe zes mannen werden geëxecuteerd, vóór hun huis.

De volgende dag proberen de overlevenden de tientallen lichamen weg te halen van de straten. Opnieuw wordt op hen geschoten door de Eritrese soldaten.

Massagraven

Uiteindelijk mogen de inwoners dan toch hun doden begraven. De liggen overal verspreid over de stad. Amnesty International schat dat het om vele 'honderden' gaat. De lichamen zijn dan al in staat van ontbinding en het is zaak om hen snel te begraven. 

Vele lichamen worden snel in massagraven gegooid, anderen krijgen een geïmproviseerd graf langs de kant van weg, vele tientallen ook in en rond kerken in de stad.

Feestdag

De meeste doden worden begraven op 30 november, normaal een feestdag in Aksum, want dan wordt de verjaardag gevierd van de heilige Maria van Zion. Normaal komen dan duizenden pelgrims van over de hele wereld naar de kathedraal.

Ethiopische orthodoxe christenen geloven dat in de kathedraal de Ark van het Verbond wordt bewaard, met de Stenen Tafelen met de tien geboden.

De inwoners zullen op die feestdag voortaan terugdenken aan het bloedbad van Aksum. De massa-begrafenissen waren voor vele getuigen een traumatische ervaring.

Oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid

Volgens Amnesty International kunnen de gebeurtenissen in Aksum (zowel het beschieten van burgerdoelen als het bewust doodschieten van burgers) gezien worden als oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid.

Ze vragen aan de Verenigde Naties om een internationaal onderzoeksteam naar Aksum te sturen. Ze vragen aan de Ethiopische regering om mensenrechtenorganisaties en humantaire organisaties toegang te geven tot het gebied.

De Ethiopische ambassadeur in ons land, mevrouw Hirut Zemene, zegt dat de Ethiopische regering de zaak zelf zal onderzoeken. Amnesty International kreeg van de regering in Ethiopië nog geen reactie op het rapport.

Beluister het gesprek met Stijn Vercruysse in 'De Ochtend' op Radio 1 Select. 

Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'