Nieuwe Feiten
Regisseur Martin Scorsese tegen de almacht van Netflix: "Cinema wordt herleid tot content"
do 18 feb. - 2:49
Martin Scorsese (78) is een van de beroemdste regisseurs, met 25 films en een pak documentaires op zijn palmares. Een paar ronkende titels: 'The Wolf of Wall Street', 'Raging Bull', 'Goodfellas', 'Gangs of New York' of 'The Aviator'. In 2019 draaide hij de maffiafilm 'The Irishman' met Robert De Niro en Al Pacino, een miljoenenproductie van streamingdienst Netflix.
Nu trekt Scorsese van leer tegen datzelfde Netflix en andere streamingplatforms. Hij doet dat in een essay over zijn Italiaanse voorbeeld Federico Fellini, in het blad Harper’s Magazine. Kort samengevat: de streamingdiensten zijn te commercieel ingesteld en verschralen het rijke filmaanbod.
Scorsese durft zijn broodheer in vraag te stellen
Bijt hij daarmee niet in de hand die hem zelf heeft gevoed? "Ik vind dat net een teken van moed. Scorsese durft zijn broodheer in vraag te stellen," zegt filmkenner Lieven Trio in 'Nieuwe feiten'.
Lieven Trio: "Streamingplatforms willen groeien en zoveel mogelijk kijkers aan zich binden. Ze doen dat door heel oppervlakkige, vlot wegkijkende series te lanceren maar ook door grote prestigieuze projecten te maken, uithangborden voor de meerwaardezoeker. Ze maken films die andere studio’s niet meer aandurven wegens te duur of te riskant." Zoals "The Irishman" van Martin Scorsese.
In zijn essay in Harper's Magazine neemt Scorsese de lezer vol nostalgie mee naar het eind van de jaren 50, toen er op elke straathoek in New York een arthouse-bioscoop was waar je internationale films kon bekijken.
Flash forward naar vandaag: "De filmkunst wordt systematisch gedevalueerd, aan de kant geschoven, vernederd en verminderd tot de kleinste gemene deler: content," schrijft de regisseur. Eerder had Scorsese felle kritiek geuit op de superheldenfilms uit de Marvel-stal, volgens hem geen cinema, maar "pretparken".
Wat Scorsese de streamingbedrijven vooral kwalijk neemt zijn de criteria waarmee ze films kiezen en aanbieden. "Wat het grootste publiek kan aanspreken en vooral nieuwe abonnees kan aantrekken en vasthouden," vat Lieven Trio samen.
Kijker wordt enkel als consument gezien
Dat gebeurt met algoritmes, waarbij je toegeleid wordt naar iets wat lijkt op wat je al hebt bekeken. "Algoritmes zijn per definitie gebaseerd op berekeningen die de kijker enkel als consument zien," klaagt Scorsese aan. Dat is een groot verschil met echt "cureren", waarbij "curatoren", filmkenners en -liefhebbers, je nieuwe dingen leren kennen en verrassingen aanbieden. "Cureren is niet ondemocratisch of elitair," werpt Scorsese tegen. "Het is net een daad van vrijgevigheid: je deelt waar je van houdt en wat je inspireert."
Lieven Trio schetst de voorgeschiedenis van Scorsese: "Hij komt uit "New Hollywood", dat eind jaren 60, begin jaren 70 een nieuwe frisse wind door de Amerikaanse cinema blies. Het waren jonge makers die met kleine budgetten verfrissende cinema maakten en die ook veel succes oogstten, omdat er grote honger naar was. Ze zijn op zeker moment ingehaald door het nieuwe model van de blockbusters."
Anno 2021 domineren Netflix en andere streamingplatforms de filmindustrie, zeker nu in coronatijd. Maar er zijn alternatieven voor de cinefiel, zegt Trio, zoals het streamingplatform Mubi, "waar wel "curering" achter zit. Het gaat over ontdekking, nieuwsgierigheid naar dingen die je nog niet kent, over een andere blik op de wereld. Met een leidende hand, waarbij je kiest of je die aanneemt of niet."
Soortgelijke kritiek is trouwens ook te horen op muziekstreamingdiensten als Spotify, omdat luisteraars niet meer verrast zouden worden en gerichte aanbevelingen de blik op de volle breedte van de muziekwereld zouden versmallen.
Beluister het gesprek met Lieven Trio in 'Nieuwe Feiten' via Radio 1 Select
Bron: vrtnws.be en 'Nieuwe Feiten'
