"Soms lijkt het alsof iedereen weg wil uit de stad"

De leegstand van winkelpanden in stadscentra is een probleem dat maar blijft toenemen. In tien jaar tijd zijn er in ons land 12.500 winkels verdwenen, oftewel 20 procent. Dat blijkt uit cijfers die handelsfederatie Comeos eerder deze week heeft gepubliceerd.

Tegelijkertijd is de totale winkeloppervlakte in België gestegen: maar liefst 1 miljoen vierkante meter aan winkelruimte is er in tien jaar tijd bij gekomen. Uit een studie van de ULB blijkt dat die toename vooral te wijten is aan de groei van de supermarkten en de grote ketens. Die nemen nu 2,7 miljoen vierkante meter meer in dan tien jaar geleden, terwijl de winkels van zelfstandigen 1,6 miljoen vierkante meter minder ruimte innemen.

Probleem

Die verschuiving laat zich het duidelijkst zien in onze steden. Doordat kleine winkels er de afgelopen jaren massaal zijn verdwenen, kampen die allemaal met het fenomeen van leegstaande winkelpanden. En dat is een probleem waar de stadsbesturen, zoals dat van Tienen, mee worstelen.

“We vragen dat mensen in het centrum komen wonen. Een aantal mensen doet dat ook, bijvoorbeeld omdat ze (op hogere leeftijd) minder mobiel worden”, zegt Katrien Partyka, burgemeester van de suikerstad in 'De Wereld Vandaag'.

“Tegelijkertijd stellen we vast dat er in het centrum vrijwel geen enkele handelszaak meer is die voeding aanbiedt. Er zijn geen lokale slagers meer, bakkers krijgen het moeilijk en supermarkten trekken weg uit de stad. Dat is echt een gebrekkige dienstverlening, terwijl mensen net naar de stad komen om die dienstverlening te hebben.”

Oplossing

Stadsbesturen en handelaarsverenigingen nemen al jaren allerlei initiatieven om het probleem van de leegstand tegen te gaan, maar het blijft vechten tegen de bierkaai. “We voeren allemaal onze eigen strijd terwijl we in kleine steden overal dezelfde problematiek hebben”, stelt Partyka vast. 

Partyka pleit daarom voor een overkoepelend beleid en kijkt daarvoor naar de Vlaamse overheid. Concreet denkt de burgemeester van Tienen aan een ruimtelijke ordeningsbeleid “dat meer op maat is van onze problemen”. “Bijvoorbeeld de grootschalige winkelkernen buiten het centrum blijven een probleem. Dat moet bovenlokaal aangepakt worden. Daar kan je een stad niet alleen mee laten.”

Tegenwoordig heb je handelszaken waar je iets kan drinken of omgekeerd.  Onze regelgeving is niet aangepast aan zo’n nieuwe tussenvormen.

“We hebben nu een rigide beleid”, klaagt Partyka. “Je hebt bijvoorbeeld een handels- of horecazaak. Maar dat zijn tegenwoordig rekbare begrippen. Zo heb je tegenwoordig handelszaken waar je iets kan drinken of omgekeerd.  Onze regelgeving is niet aangepast aan zo’n nieuwe tussenvormen.”

Daarom vraagt de CD&V-politica dat Vlaanderen de regelgeving aanpast, zodat steden er creatiever mee om kunnen gaan. “Dat is iets waar de Vlaamse overheid ons mee moet helpen. We hebben een handelskerndecreet en een handelsvestigingbeleid gehad, maar misschien moeten we daar eens opnieuw naar kijken zodat we de kleinere kernen kunnen versterken.”

Beluister het gesprek met Katrien Partyka via Radio Select. (Je hoort er de meest recente fragmenten van Radio 1)

Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'

Lees ook: