Steeds meer vrouwen kiezen ervoor om hun eicellen in te vriezen: "Het is een grote geruststelling"

Vanaf 35 gaat de slaagkans om spontaan of door een vruchtbaarheidsbehandeling zwanger te worden jaar na jaar omlaag. Daardoor laten steeds meer vrouwen hun eicellen invriezen. "Social freezing" wordt het fenomeen genoemd. Hierdoor kunnen vrouwen die wel een kinderwens hebben, maar nog niet aan kinderen toe zijn of nog geen juiste partner hebben gevonden, die "jonge" eicellen later gebruiken om zwanger te worden.

"Gemoedsrust"

Camille is 36 en liet vorige lente haar eicellen invriezen. Dat deed ze omdat ze na twee lange relaties opnieuw alleenstaand is. Via een vriendin hoorde ze over de mogelijkheid en enkele maanden later had ze al een eerste afspraak: "Toen ik opnieuw single was, besefte ik dat ik actie moest ondernemen. Door mijn eicellen in te vriezen, heb ik nu weer wat gemoedsrust. Het is een soort verzekering waarvan ik hoop ze niet te moeten gebruiken, maar het geeft me rust."

De (bij)naam voor het proces "social freezing" vindt ze fout gekozen: "Er is heel weinig sociaal aan het heel proces. Ik vond het best confronterend om daar alleen in de wachtzaal te zitten. Gelukkig kreeg ik veel steun van vrouwen die bezig waren met een IVF-traject. Door hun aanmoediging, voelde ik me toch wat minder alleen."
Toch hoopt Camille nog via de natuurlijke weg zwanger te worden mét de man van haar dromen: "Je komt niet elke dag de perfecte man tegen, maar als het dan toch gebeurt, dan wil ik geen druk op die relatie leggen door mijn kinderwens. Ik ben nog maar 36 jaar, dus zie ik de ingevroren eitjes eerder als een verzekering voor een mogelijk tweede kind. "

Camille is zelf heel open over haar keuze, maar merkt dat het nog altijd een moeilijk onderwerp blijft: "Het blijft een taboe. Het lijkt alsof je gefaald bent als vrouw. Maar dat is niet zo. Het leven loopt gewoon niet altijd zoals  je wenst. Ik had zelf pas op mijn 34 een kinderwens en even later was ik opnieuw single. Door mijn eicellen in te vriezen heb ik nu rust in mijn hoofd gekregen."

Corona als extra reden

Het Centrum voor Reproductieve Geneeskunde in Jette was het eerste centrum in België dat met zogenoemd "social freezing" startte  in 2009.  Michel De Vos, afdelingshoofd van de fertiliteitskliniek van het UZ Brussel merkt jaar na jaar een stijging. Waar er in 2015 nog 146 ingrepen plaatsvonden, waren dat er in 2019 al 244. Dit jaar ziten we nu met nog twee maanden te gaan al over dat aantal. Daar zit de coronapandemie volgens hem wel voor iets tussen: "We hebben de indruk dat de lockdowns die we gehad hebben tijdens de pandemie, met hun belangrijke impact op de mentale gezondheid (en niet het minst op die van alleenstaanden) bij vele mensen ook hebben geleid tot een herontdekking van de waarde van een gezin."

In het UZ Leuven zien ze een gelijkaardige stijging. Volgens professor fertiliteit Sharon Lie Fong ligt dat hoofdzakelijk aan twee redenen: "Ten eerste is er heel wat uitgestelde vraag. Door de pandemie moesten fertiliteitsklinieken hun behandelingen staken, waardoor er veel uitgestelde vragen nu behandeld worden. Anderzijds is het sinds corona nog moeilijk geworden voor alleenstaanden om een partner te leren kennen. Daardoor voelen veel jonge vrouwen een extra druk. Door hun eicellen in te vriezen, kopen ze zichzelf wat tijd om iemand te leren kennen zonder meteen aan kinderen te moeten beginnen."

Jonger en niet (altijd) alleenstaand

De jongste jaren verandert het profiel van de vrouwen die kiezen voor "social freezing" licht. Tot enkele jaren geleden waren de meeste vrouwen ouder dan 35 jaar en alleenstaand.

Professor Michel De Vos: "Waar het in het begin voornamelijk alleenstaande vrouwen waren die hun eicellen lieten invriezen, krijgen we ook vaker vrouwen over de vloer die een prille relatie hebben en de relatie niet onder druk willen zetten door de tikkende biologische klok (en dalende eicelkwaliteit). Deze vrouwen worden tijdens het proces van eicelfreezing dan ook gesteund door hun partner. Dat is goed nieuws, want hoe vroeger je komt, hoe beter de kwaliteit van de eicellen nog is. Het is duidelijk dat vrouwen zich nu meer en meer bewustzijn van hun (dalende) vruchtbaarheid."

Toch is "social freezing" niet voor iedereen weggelegd, want de ingreep is duur (2.500 tot 3.000 euro) en is geen garantie op succes.  Momenteel wordt die procedure terugbetaald bij vrouwen die kanker hebben en voor ze chemotherapie krijgen eicellen laten invriezen. Voor vrouwen zonder medische reden, is er nog geen terugbetaling.

Ook Camille pleit voor een terugbetaling: "Ik ben zelf leerkracht Frans en heb een stabiel inkomen. Daardoor kon ik het betalen, maar voor andere vrouwen is dit onbetaalbaar. Ik vind het jammer dat andere vrouwen met een kinderwens deze weg niet kunnen afleggen."

Diepvrieseicellen als verzekering, maar geen zekerheid

Het Universitair Ziekenhuis van Brussel deed navraag bij vrouwen die tussen 2009 en 2016 hun eicellen lieten invriezen in hun fertiliteitskliniek. Van de 460 vrouwen, vulden 138 vrouwen de vragenlijst in. De meeste van die vrouwen (69%) raakten sindsdien zwanger, maar het merendeel (70%) deed dat zonder de ingevroren eicellen te gebruiken. Van de vrouwen die toch een beroep deden op de ingevroren eicellen, beviel 21 procent van een gezond kind. Net zoals bij een natuurlijke zwangerschap, is een gezonde eicel geen garantie op een kind.

In het algemeen gebruikt slechts 1 op de 10 vrouwen de ingevroren eicellen op een later tijdstip.

Luister naar Sharon Lie Fong, professor fertiliteit aan het UZ Leuven

Bron: vrtnws.be en De wereld vandaag