"Tieners zullen eerder naar hun vrienden luisteren dan naar jou, dat wil niet zeggen dat je als ouder buitenspel staat"

Sarah Van Gysegem: "De puberteit is nu eenmaal de periode waarin het sociale brein begint te rijpen. Relaties en vriendschappen worden veel belangrijker.  Tieners gaan uitzoeken bij we zie willen ze horen. 'Hoe zien anderen mij? Hoe presenteer ik mezelf aan die anderen?' Tot de puberteit blijft de leefwereld van een kind grotendeels beperkt tot wat er binnen het gezin gebeurt. Maar als het sociale brein zich gaat ontwikelen wordt de blik naar buiten gericht. Je gaat de groep als hoogste goed aanzien. Als je je eigen identiteit ontwikkelt ga je je ook afvragen: 'wie wil ik zijn binnen de groep?'" 

Uniform

"Alleen de heel sterke karakters gaan de moed hebben om zich buiten de groep plaatsen, door er bijvoorbeeld anders uit te zien dan hun vrienden en leeftijdsgenoten.   Als je een groepje tieners aan de schoolpoort ziet staan, dan lijkt het wel alsof ze op een uniformschool zitten, ook al is dat helemaal niet het geval. Zo hard lijken ze op elkaar.  Als je aan een tiener zou vragen of die zich zo kleedt omwille van groepsdruk dan zal die allicht uit de lucht vallen en dat niet beseffen. 'Nee hoor, ik draag dat gewoon om dat ik dat zelf mooi vind.' Buitenbeentjes hebben vaak ook van thuis uit al meegekregen dat ze vooral zichzelf moeten zijn."  

"Typisch voor die leeftijd is dat pubers zich eerder zullen laten beïnvloeden door hun vrienden dan door hun ouders.  Leeftijdsgenoten maken nu eenmaal hetzelfde door, zetten zich ook af tegen hun ouders en het is normaal dat je als tiener bij belangrijke beslissingen eerst naar hen gaat kijken.  Maar daarom moeten ouders zich nog niet buitenspel gezet voelen. Ook al zal een tiener met de ogen rollen als je als ouder iets zegt, de boodschap dringt nog altijd door. Wat je twaalf jaar lang in je kind geïnvesteerd hebt aan wijsheid en levenservaring blijft doorwegen. Dus ouders moeten hun rol als opvoeder blijven spelen."

Slechte vrienden?

"Een veelgehooorde  vrees van ouders is dat vrienden hun kinderen op het slechte pad kunnen brengen. Dat kan natuurlijk, maar het blijft eerder uitzonderlijk dat zoiets echt fout afloopt. Het is belangrijk om te  blijven praten met je puber, en dat je ook inzicht geeft in wat er gebeurt in die fase zijn of haar leven.  Toon begrip voor hoe belangrijk die vrienden voor je kind zijn, maar zeg het ook als je je zorgen maakt,  omdat je ziet wat kinderen allemaal uitspoken onder invloed van die vrienden. Zeg zeker niet: 'je mag die vrienden nooit meer zien', maar wel:  'ik zie dat je soms triest of onzeker bent, door wat vrienden je allemaal vragen om te doen'. Houd dus zeker contact met je tiener en vertel over je eigen puberteit: 'Ik heb daar ook mee geworsteld, maar die vrienden die niet oké leken, die heb ik achter mij gelaten. Puberteit is een fase waar je door moet.  Misschien kan je binnen vijf jaar heel andere vrienden hebben.' Werk ook aan de weerbaarheid van je tiener.  Tiener zijn is jezelf oefenen in vanalles, dus laat ze thuis ook oefenen in het sterk in je schoenen staan. Als je niet openstaat voor de mening van je tiener, en alleen maar zegt 'het is zo en niet anders', dan zal die tiener niet gewend zijn om voor zichzelf op te komen. Alles wat je meemaakt in de grote boze buitenwereld kan je best thuis al eens oefenen."

Sociale media.

"Sociale media maken het tegenwoordig net iets moeilijker om aan groepsdruk te weerstaan, want daarmee zit die buitenwereld ook altijd in je broekzak, in je smartphone. Als er vroeger groespdruk was bij je vrienden dan stopte die als je thuiskwam. Door sociale media is dat niet langer zo. En als jij alleen maar gaat klikken op wat anderen online aanklikken, dan zal je helemaal opgezogen worden door één welbepaalde vibe, dan blijf je in een bubbel zitten.  Het is belangrijk om  het als ouder ook over die social media te hebben. Net zoals je vraagt hoe het die dag op school was, kan je vragen: 'hoe was 't op Instagram?' Of je kan bij wijze van experiment eens samen met je tiener een paar andere dingen aanklikken om zo die bubbel te doorprikken."

"Groepsdruk hoeft niet persé negatief te zijn. Hoe vaak je hoor niet een leerkracht zeggen over een klas dat ze heel goed aan elkaar hangt, omdat een paar leerlingen de anderen meetrekken in een bepaalde sfeer. Kijk naar De Warmste Week of naar sommige solidariteitsacties in de coronacrisis, daar zie je ook dat tieners andere tieners meekrijgen met hun enthousiasme."

Lees ook: