Tijdens de drie hittegolven van afgelopen zomer zijn er in totaal meer dan 700 mensen méér overleden dan verwacht
do 3 okt. - 3:40
Het hitte- en ozonplan werd een eerste keer geactiveerd van 21 juni tot 1 juli. In deze periode waren er drie niet-opeenvolgende hete dagen met temperaturen tot plaatselijk 35 graden en ozonconcentraties tot 198 microgram per kubieke meter.
Tijdens die eerste hittegolf was er in België een matige oversterfte van plus 4 procent of 128 extra overlijdens bovenop de 2885 verwachte overlijdens. Sciensano noteerde vooral extra overlijdens in de groep van 65- tot 84-plussers.
Tijdens de hittegolf van juli waren er maar liefst 400 extra overlijdens
Minder dan drie weken na de eerste volgde een tweede hitteperiode. Tussen 19 tot en 26 juli waren er vier opeenvolgende hete dagen die culmineerden in ongeziene piektemperaturen tot ruim boven de 40 graden op veel plaatsen en ozonconcentraties tot 242 microgram per kubieke meter.
Ook de oversterfte was opmerkelijk hoog - tijdens en vlak na deze tweede warmteperiode zijn er 400 mensen méér overleden dan de verwachte 2296. Het aantal extra overlijdens piekte drie dagen na mekaar, op 24 juli met 81, op 25 juli met 110 en op 26 juli met 136 extra overlijdens. Anders dan tijdens de hittegolf van juni was er nu vooral oversterfte in de groep van 85-plussers.
In de stad stapelt de hitte zich op en koelt het 's nachts niet af
Tijdens deze hitteperiode, in de tweede helft van juli, was de oversterfte vooral in Brussel zeer hoog, tot bijna 35 procent. Voor heel België was dat maar 17 procent. Een mogelijke verklaring ligt volgens Nathalie Bossuyt, epidemiologe bij Sciensano, in het stedelijk-hitte-eilandeffect.
"In steden kan het veel warmer worden dan in de omliggende gebieden, omdat de wind er geblokkeerd wordt en de warmte wordt vastgehouden in beton, asfalt en stenen. Daardoor kunnen ook de nachttemperaturen er hoger blijven, terwijl het op het platteland wel koeler wordt."
Ook in augustus opnieuw een duidelijke oversterfte
Van 23 tot 28 augustus was het opnieuw puffen en zweten. In deze periode waren er drie opeenvolgende hete dagen met piektemperaturen tot plaatselijk 35 graden en ozonconcentraties tot 206 microgram per kubieke meter.
Tien procent of 188 meer overlijdens waren er tijdens deze derde hitteperiode, nu hoofdzakelijk in de groep van 65-plussers. En deze keer was er oversterfte in Vlaanderen en Wallonië, maar niet in Brussel.
Toch opletten bij hoge temperaturen of ozonpieken
Deze zomer is in ons land drie keer het hitte- en ozonplan geactiveerd. Mensen wordt dan aangeraden om veel te drinken, niet in de felle zon te komen en buiten weinig inspanningen te doen. Bossuyt: "Ondanks de uitgebreide hitteplannen, die zeker een positief effect hebben, zien we toch dat er extra overlijdens zijn wanneer het dagenlang erg heet is. We beklemtonen dat het belangrijk blijft dat iedereen - jong en oud - zich beschermt tegen de hitte."
Oorzaak van de oversterfte is onbekend
Sciensano heeft geen gegevens over de specifieke doodsoorzaken van deze extra overlijdens. Het instituut kan dus alleen vaststellen dat er tijdens de drie warmteperioden deze zomer in totaal 716 mensen meer zijn overleden dan verwacht was. Maar het is niet mogelijk te bepalen wat precies de oversterfte heeft veroorzaakt.
