Nieuwe Feiten
"Tijdens het kijken van series ontwikkel je je morele kompas"
do 8 nov. - 11:42
Communicatiewetenschapper Merel Van Ommen deed een onderzoek naar de invloed van TV-series op ons moreel kompas. “Ik heb gekeken hoe kijkers met dit soort series omgaan” vertelt ze in ‘Nieuwe Feiten’. En met ‘dit soort series’ doelt ze op series waarvan het hoofdpersonage een samengebalde versie is van de klassieke held en de klassieke schurk. “Het zijn mensen met gebreken die heel vaak ook gruwelijke dingen doen, moorden plegen, frauderen, vreemdgaan, maar die ook heel goede kanten hebben.”
Zo is Tony Soprano (uit The Sopranos) zowel een warme familieman als een maffiabaas. “Heel wat kijkers werden door hem aangesproken en dat vond ik toch wel erg interessant. Dat was het startpunt van mijn onderzoek.”
Wil dat dan zeggen dat de kijker zelf graag maffiabaas wil worden? Nee, natuurlijk niet. “Als kijker krijg je een nieuwe set regels aangeleerd. Je moet in zekere zin moreel ontkoppelen om het verhaal te kunnen blijven volgen, anders beleef je geen kijkplezier. Dat wil niet zeggen dat je morele kompas wordt overschreven. Maar wel krijg je nieuwe perspectieven aangereikt” zegt Van Ommen. “De series dwingen eigenlijk tot nuance en ontregelen je, net omdat ze morele situaties op de spits drijven. De series dagen ons uit tot een gewetensonderzoek.”
Lees verder onder de foto
Tony Soprano (The Sopranos)
Is dit nu bij iedereen zo? “Dat verschilt sterk” zegt Van Ommen. “De kijkersgroep die er het minst gevoelig voor was, was de groep gedetineerden die ik interviewde. Ze weken niet af van hun eigen morele kompas.”
“Eén van de verklaringen hiervoor is dat criminele organisaties zelfregulerend zijn. Ze zijn een gemeenschap in de samenleving, met een eigen wetsysteem dat haaks staat op ons rechtssysteem.”