Tikt Europa Polen straks op de vingers over 'holebi-vrije zones'? "Nu vrijgeleide voor extreemrechts in 80 gemeenten"

Eind vorige maand werd er in het Europees Parlement al gedebatteerd over het lbgtq (lesbian, gay, bisexual, trans en queer)-onvriendelijke discours van de Poolse regeringspartij PiS. De partij Recht en Rechtvaardigheid viseert de gemeenschap al van tijdens de voorbije verkiezingscampagne. Holebi’s worden niet vervolgd in Polen, maar hun bewegingsvrijheid wordt in bepaalde gemeentes wel beperkt door het instellen van "lgbtq-vrije zones". Dat vertaalt zich onder meer in Pride-marsen die in die gemeenten verboden worden, terwijl extreemrechtse tegenbetogers ongestoord hun gang kunnen gaan.

"Het gaat meestal om kleinere gemeenten in het zuidoosten", legt Marc Peirs, correspondent in Polen, uit in 'De Ochtend'. "Dat zijn de  armere, meest conservatieve gemeenten.  Het gaat om 80 gemeenten op meer dan 2.000 gemeenten. Dat is niet zo veel, maar symbolisch zegt het wel wat.  Het is niet zo dat er dranghekken staan of dat er een soort paspoortcontrole op seksuele geaardheid is, maar door wat je doet als gemeente, geef je impliciet een vrijgeleide aan extreemrechtse knokploegen die vooral in het oosten actief zijn om mensen te belagen en soms zelfs fysiek aan te vallen. Zo was er in juli nog een grote Gay Pride, die door een groep voetbalhooligans is aangevallen. Er zijn daar tientallen gewonden gevallen terwijl de politie stond toe te kijken. Zo geef je als overheid extreemrechts een vrijgeleide.”

Volgens Marc Peirs is Polen al vier jaar lang verdeeld over alle mogelijke kwesties, dus ook over deze. "Of het nu over de opvang van vluchtelingen gaat of de hervorming van het gerecht, elk mogelijk item is voer voor controverse.  Er zijn geen grijstinten: je bent voor of tegen de regering. De helft van Polen steunt de regering en de kerk in hun aversie tegen holebi’s. Het andere deel van Polen schaamt zich daarvoor en voert tegenactie. Zo postte Nobelprijswinnares Olga Tokarczuk op Instagram het woord "welkom" bij een regenboogvlag (het symbool van de holebi's). Polen is diep verdeeld. En die verdeeldheid gaat erg ver, ze loopt dwars door families en vriendengroepen. Je bent voor de regering of tegen."

Peirs raadt mensen uit de lgbtq-gemeenschap dan ook aan om momenteel buiten grote, liberale steden als Warschau en Gdansk niet hand in hand te lopen. "Als je dat toch doet, riskeer je -zeker in het oosten van Polen- opmerkingen of erger."

Zelfs als Europa Polen deze namiddag op de vingers zal tikken over deze kwestie, is het volgens Peirs nog maar de vraag of dat enige indruk zal maken. "De huidige premier Morawiecki is meer dan zijn voorganger een man van de wereld. Hij spreekt Duits en Engels, heeft een verleden als liberaal medewerker van voormalig Europees president Tusk en zegt: “laten we proberen om de relaties met Unie te verbeteren”. Voor hem zou een veroordeling ongelegen komen, maar zijn achterban zal juichen. Vandaag staat hier in de kranten dat het euroscepticisme (een kritische houding tegenover de Europese Unie, red.) op korte tijd gestegen is tot 47%  terwijl de Europese Unie hier vroeger zo populair was."

Beluister het gesprek met Marc Peirs in 'De Ochtend':

Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'