UZ Leuven doet eerste longtransplantaties bij covidpatiënten

Op 1 januari kreeg een coronapatiënt die op intensieve zorg lag, nieuwe longen in het transplantatiecentrum van het UZ Leuven. De “oude” longen waren onherstelbaar beschadigd. Het was de eerste keer in de Benelux dat iemand die verzorgd werd op een intensieve COVID-19-afdeling een longtransplantatie kreeg. Intussen is er in Leuven ook al een tweede longtransplantatie uitgevoerd.

Maar ondanks het succes van de eerste twee ingrepen, zal dit soort transplantaties uitzonderlijk blijven. Want een transplantatiecentrum werkt normaliter alleen met patiënten die zorgvuldig gescreend worden om te zien of ze voor een longtransplantatie in aanmerking te komen. En daarbij komt dat het aanbod van beschikbare longen ook niet zo groot is.

Het is dus ethisch gezien een moeilijke kwestie om kostbare donorlongen te geven aan een kritieke patiënt waarvan artsen in het begin niet wisten wat de overlevingskansen waren. Intussen blijken die goed mee te vallen, maar hoe dan ook zijn er intussen andere patiënten die al maanden of jaren wachten op nieuwe longen. En nog een ethisch probleem: omdat de coronapatiënt in coma ligt, kan hij of zij ook geen toestemming geven. Die moet van de familie komen.

Eerst waren ze in Leuven niet geneigd om coronapatiënten te transplanteren, net om te vermijden dat de patiënten die in een traject zaten, (nog) langer zouden moeten wachten. Maar toen er wereldwijd wetenschappelijke resultaten van succesvolle longtransplantaties bij ernstig zieke coronapatiënten verschenen, boog ook het team van pneumologen, intensivisten en transplantatiechirurgen van het UZ Leuven zich nog eens over de zaak. Het resultaat was een lijst met criteria waaraan een patiënt moest voldoen om een dringende longtransplantatie te kunnen krijgen.

Pneumoloog Geert Verleden van het UZ Leuven legt uit: “Het kan alleen bij mensen die in levensgevaar zijn nadat ze minstens vier weken op intensieve zorg aan de beademing hebben gelegen. Daarnaast is er een leeftijdscriterium: hoe jonger de patiënt is, hoe meer kans hij maakt om nieuwe longen te krijgen.”

Nog belangrijker is dat de patiënt een goede gezondheid had voor hij of zij corona opliep, bij voorkeur niet-roker is en geen overgewicht heeft. En de patiënt mag ook niet meer besmettelijk zijn, zodat hij of zij geen gevaar vormt voor de artsen die de ingreep uitvoeren. “Met die selectiecriteria blijkt er een zeer goede kans om langdurig te overleven,” zegt professor Verleden, ”waar ze nu in een situatie zitten dat ze waarschijnlijk binnen enkele weken zullen overlijden."

Komende jaren allicht meer vraag naar longtransplantaties als gevolg van corona

Maar ondanks de successen zal dit soort ingrepen zoals gezegd een uitzondering blijven. Verwacht wordt dat de dringende longtransplantaties bij coronapatiënten minder dan 5% van het totale aantal longtransplantaties zullen uitmaken. Transplantatiechirurg Dirk Van Raemdonck van het UZ Leuven: “Onze patiënten op de reguliere wachtlijst voor longtransplantaties krijgen bijna altijd voorrang. Maar we zijn blij dat we voor sommige mensen in levensgevaar redding kunnen bieden in donkere tijden.”

De transplantatieartsen verwachten de komende maanden en jaren wel meer vraag naar longtransplantaties bij patiënten die een ernstige corona-infectie hebben doorgemaakt. Het is en blijft een longvirus. Die patiënten zullen dan wel in de normale longtransplantatietrajecten terechtkomen.

Luister naar Geert Verleden, pneumoloog:

Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'