Van Elvire tot Willy De Bruyn: het vergeten verhaal van de inter­seksuele wielerheld uit de jaren 30

Brussel krijgt vrijdag een nieuwe straat: de Willy De Bruynstraat. Het gaat om een deel van de Groendreef in de Noordwijk dat een nieuwe naam krijgt omdat nieuwe gebouwen verrijzen en de huisnummers anders in het honderd lopen.

Met de Willy De Bruynstraat brengt de stad een vergeten wielerheld uit de jaren 30 in herinnering. Liefst 2 keer kroonde Willy zich tot wereldkampioen: in 1934 en 1936. Klein detail: dat deed hij als vrouw in het vrouwencircuit. Willy heette toen nog Elvire.

(lees verder onder de tweet)

"Elvire De Bruyn is aan het begin van WO I geboren", zegt Knack-journalist Brecht Castel in 'De Wereld Vandaag'. "Ze groeide op in het café van haar ouders in Erembodegem. Onder stamgasten liep al snel het gerucht dat ze deels een jongen was."

"Ik beschrijf het vaag omdat de bronnen over Elvire beperkt zijn. We weten wel dat ze wereldkampioen in het wielrennen bij de vrouwen was in 1934 en in 1936. Een jaar later trok ze naar de rechtbank van Oudenaarde waar ze zich officieel van geslacht liet veranderen. Daarbij nam ze de naam Willy aan."

Castel hecht weinig geloof aan de geruchten dat Willy transgender was en een geslachtsoperatie onderging. "Waarschijnlijk was hij interseksueel. Dat wil zeggen dat hij een variatie was op het binaire genderpatroon van man of vrouw. Het kan bijvoorbeeld zijn dat hij een grote clitoris had die meer op een kleine penis leek."

7 minuten voorsprong

"Waarschijnlijk heeft Willy zich altijd man gevoeld. Wel is hij bij de vrouwen begonnen als wielrenner toen hij nog Elvire was. Elvire won telkens met een gigantische voorsprong. Op zijn 14e was Elvire al Belgisch kampioen, toen met 7 minuten voorsprong."

"Langzaamaan is Elvire waarschijnlijk gaan beseffen dat de noemer "vrouw" niet de juiste was. Elvire is toen naar de dokter gegaan die concludeerde dat hij een man was. Toen bestonden nog geen discussies over interseksualiteit. Het was man of vrouw."

Waarschijnlijk had Elvire meer testosteron dan de andere meisjes.

"Het verhaal van Willy blijft giswerk want het bronnenmateriaal is schaars. We moeten afgaan op krantenartikels uit die tijd. Die zijn vaak geschreven vanuit het perspectief man of vrouw, terwijl het verhaal van Willy veel genuanceerder was."

"Uit die artikels kunnen we afleiden dat Willy het moeilijk had dat hij als Elvire bij de vrouwen altijd met zoveel voorsprong won. Waarschijnlijk had Elvire meer testosteron dan de andere meisjes. Het was in elk geval een van de redenen waarom Elvire aangaf dat ze zich meer man dan vrouw voelde en waarom ze officieel van geslacht veranderde. Zelfs haar geboorteakte is toen aangepast."

"Willy (ex-Elvire)"

"Elvire was destijds een bekende naam. Het eerste WK dat Elvire in 1934 won, vond plaats in het Josaphatpark in Schaarbeek. Dat was een gigantisch evenement met tienduizenden toeschouwers. Zelfs nadat Elvire officieel Willy was geworden, stond hij in de uitslagen soms nog als "Willy (ex-Elvire)" vermeld."

"Willy heeft nog een poosje bij de mannen gekoerst, maar daarvan zijn geen grote uitslagen bekend. Waarschijnlijk eindigde hij telkens in de buik van het peloton. Uiteindelijk zegde hij het wielrennen vaarwel en opende hij met zijn vrouw Clementine een café in de Noordwijk in Brussel. In realiteit was het meer een huis van lichte zeden."

Veel mensen die interseksueel zijn, voelen zich goed in hun gender.

"Willy De Bruyn is in de plooien van de geschiedenis verdwenen. Als hij vandaag al bekend is, is het als "de transseksueel". Dat is fout. Het verhaal van Willy De Bruyn gaat over interseksualiteit. Het is erg genuanceerd."

Castel is blij dat Brussel voor de Willy De Bruynstraat kiest en niet voor de Elvire De Bruynstraat omdat Willy zelf heeft gekozen om als man door het leven te gaan. "Toch is het gevaarlijk om zijn verhaal als hét verhaal over interseksualiteit naar voren te schuiven. Veel mensen die vandaag interseksueel zijn, voelen zich vaak goed in hun gender. Het is niet noodzakelijk een deel van hun identiteit."

Lees ook het artikel van Brecht Castel op Knack.be

Beluister het gesprek met Brecht Castel:

Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'

Lees ook: