De Ochtend
"Vervroegd pensioen na 42 jaar werken en minimumpensioen na 10 jaar": dit is het pensioenplan van minister Lalieux
vr 3 sep. - 6:01
Het pensioen: een delicate kwestie waarover al veel is gediscussieerd, maar weinig is beslist. Nochtans liggen velen onder ons er wel eens wakker van: zal ik wel rondkomen met mijn pensioen of zal er überhaupt nog geld in de pensioenkas zitten als mijn carrière erop zit?
Ook in de Wetstraat neemt de zenuwachtigheid toe. Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert liet vorige maand een proefballonnetje op: alleen wie 20 jaar effectief heeft gewerkt, heeft volgens hem recht op een minimumpensioen.
Zijn socialistische coalitiepartners reageerden als door een wesp gestoken: PS-voorzitter Paul Magnette had het over een provocatie en deze week zei zijn Vooruit-collega Conner Rousseau in "De afspraak" dat dit voor hem een brug te ver is, want zo worden mensen die langdurig ziek of werkloos zijn geweest volgens hem dubbel gestraft.
Ik vind dat álle gepensioneerden een goed pensioen moeten kunnen hebben
Ook Lalieux kan zich niet vinden in het voorstel van Lachaert. "Ik denk dat dit een zeer slecht voorstel is", zegt ze. "Ik vind dat álle gepensioneerden een goed pensioen moeten kunnen hebben." Nu komt ze zélf met een voorstel.
Wat staat in haar plan?
1. Minimumpensioen vanaf 10 jaar werk
De minister komt haar liberale coalitiepartner voor een stuk tegemoet. Ze wil het minimumpensioen mogelijk maken als je 10 jaar hebt gewerkt, gedurende gemiddeld een derde van de tijd. Daarbij moet ook rekening worden gehouden met jongeren die in het begin van hun loopbaan stage hebben gelopen of als jobstudent hebben gewerkt (eerste werkjaren die nu niet meetellen voor het pensioen) en met vrouwen die vaker deeltijds hebben gewerkt of thuisblijven voor de kinderen.
Zoals eerder al aangekondigd komt er een stijging van het minimumpensioen - voor wie 45 jaar heeft gewerkt - tegen 2024 met 11 procent, tot 1.500 euro netto.
2. Vervroegd pensioen vanaf 42 jaar werk
De regeling voor vervroegd pensioen moet worden versoepeld. "Ik wil spreken over loopbaanjaren, en niet over pensioenleeftijd", aldus Lalieux. Als je 60 bent en 42 jaar hebt gewerkt, zou je in de toekomst met vervroegd pensioen kunnen. Nu is dat vanaf 60 na 44 dienstjaren, vanaf 61 na 43 dienstjaren of vanaf 63 na 42 dienstjaren.
Nu moeten laaggeschoolden die vroeg zijn beginnen te werken 44 dienstjaren hebben voor ze met pensioen kunnen, hogergeschoolden die later zijn beginnen te werken 42 jaar. "Ik wil die onrechtvaardigheid corrigeren", zegt Lalieux.
Ik wil spreken over loopbaanjaren, en niet over pensioenleeftijd
3. Pensioenbonus
Toch is het niet de bedoeling dat meer mensen vroeger stoppen met werken. Lalieux wil langer werken aanmoedigen door de pensioenbonus herin te voeren. Als je doorwerkt na de datum van je vervroegd pensioen, krijg je een bonus. Het jaarbedrag van je pensioen verhoogt dan met 2 euro per gewerkte dag, gedurende maximaal 3 jaar.
De pensioenbonus is een forfaitair brutobedrag. Lagere pensioenen zullen dus verhoudingsgewijs meer stijgen dan hogere pensioenen. "De forfaitaire bonus betekent solidariteit tussen hoge en lage pensioenen", zegt Lalieux. Voor een hogere solidariteitsbijdrage op de hoogste pensioenen - zoals Vooruit-voorzitter Conner Rousseau heeft voorgesteld - pleit Lalieux niet.
De forfaitaire pensioenbonus betekent solidariteit tussen hoge en lage pensioenen
4. Deeltijds pensioen
Een andere maatregel om langer werken te bevorderen is het deeltijds pensioen. Dat zou kunnen vanaf de datum dat vervroegd pensioen mogelijk is: ofwel halftijds ofwel één vijfde. Wie tijdens die periode ziek of werkloos wordt, kan zijn uitkering blijven combineren met zijn deeltijds pensioen.
Hoeveel kost het?
"De pensioenhervorming is globaal budgetneutraal", zegt minister Lalieux. "Wij hebben projecties gedaan." De kosten voor de hogere minimumpensioenen zijn ingeschreven in de begroting. De pensioenen betaalbaar houden, kan op termijn door meer mensen langer aan het werk te houden en via investeringen de productiviteit te verhogen.
De pensioenhervorming is globaal budgetneutraal
Wat met aanvullend pensioen? En gelijktrekking pensioenstelsels?
Op langere termijn wil ze ook werk maken van een aanvullend pensioen voor iedereen. Alle werknemers moeten zo'n aanvullend pensioen kunnen opbouwen en daarvoor 3 procent van hun brutoloon bijdragen. Het fiscaal voordeel op het aanvullend pensioen laat ze ongemoeid, maar ze wil wel strenger controleren op zogenoemde fiscale optimalisatieplannen en misbruiken tegengaan.
Over het gelijktrekken van de pensioenstelsels (zelfstandigen, loontrekkenden en ambtenaren) houdt Karine Lalieux zich op de vlakte. Ze zegt dat haar voorstellen leiden naar "een harmonisering naar boven" en laat de ambtenarenpensioenen ongemoeid. Eerder is overigens ook al beslist dat de zelfstandigen voor de gewerkte jaren vanaf dit jaar op dezelfde manier hun pensioen opbouwen als werknemers.
Beluister het gesprek met Steven Dierckx in 'De Ochtend' via Radio 1 Select.
Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'
