#weetikveel
Vulkaanuitbarstingen: groot, groter, grootst
ma 23 jul. - 2:55
Slecht voor trommelvliezen
Vulkanoloog Sam Poppe noemt de gebeurtenis niet spectaculair, veeleer een kleine gebeurtenis. Vulkanen zijn immers tot veel meer in staat.
“Neem nu de uitbarsting van de Krakatau in 1883. Die veroorzaakte het luidste geluid ooit op aarde gemeten. Trommelvliezen van zeelui barstten er zelfs van. Verder veroorzaakte hij een geweldige tsunami, en 36.000 doden.”
De uitbarsting van de Krakatau veroorzaakte een aswolk van tientallen kilometer hoog. Er was zoveel stof in de lucht dat de gemiddelde temperatuur het volgende jaar met meer dan een graad Celsius zakte. Het was niet de eerste keer dat dit gebeurde.
Ijsland ontstond door een vulkaan
“Na de uitbarsting van de Pinatubo in 1991 zakte de temperatuur wereldwijd 2-3 jaar lang met enkele decimalen", zegt Poppe. "In 1783 maakte Ijsland de spectaculaire uitbarsting mee van de Laki-vulkaan. Ijsland is trouwens ontstaan door vulkaanuitbarstingen. De Laki spuwde veertien kubieke kilometer lava de lucht in. Dat zijn 600.000 Olympische zwembaden. Gevolg: een waas van mist en giftige gassen, die door de wind ook boven Frankrijk terecht kwamen. De temperatuur daalde met ongeveer één graad! Als gevolg hiervan kregen we in 1783-1784 een meedogenloze winter, mislukten de oogsten, en kregen we te maken met hongersnood in Europa. Dat zou uiteindelijk (mee) leiden tot de Franse Revolutie in 1789!”
Niet voorspelbaar
"Een uitbarsting kunnen we niet goed voorspellen", meent Poppe. "Maar we kunnen wel de aardbevingen rond vulkanen meten en daaruit de activiteit in de vulkaan afleiden. Of aslagen rond vulkaan dateren, en aan de hand hiervan een volgende uitbarsting “verwachten”. Maar vulkanen zijn onregelmatig, dus waterdicht is dat systeem niet. Wel kunnen we vulkanen bewaken met meetstations en satellieten, maar minder dan de helft van de actieve vulkanen worden gemonitord. Meetstations kosten immers veel geld."
Wat kan je nu het beste doen bij een vulkaanuitbarsting? Ren ervandoor, loop naar een hoger gelegen gebied, blijf weg uit valleien, en probeer je luchtwegen te beschermen.
Beluister hier de volledige uitzending rond vulkanen.
