De Wereld van Sofie
Waarom shoppen we zo graag?
wo 2 dec. - 5:29
“We houden nu eenmaal van funshoppen”, zegt Malaika Brengman, marketingspecialist bij het Department of Business aan de VUB in ‘De wereld van Sofie’. Van recreatief winkelen naast het kopen van producten die we echt nodig hebben. Onze zintuigen worden geprikkeld door de mooie etalages, de geuren die je kan opsnuiven, dingen die je kan vastpakken, aandoen, inspiratie aangereikt krijgen.
Funshoppen heeft ook een sociaal aspect. Je doet het gezellig samen met vriendinnen of je partner. We laten ons graag in de watten leggen door het personeel. En dan zijn er de koopjes natuurlijk.
We shoppen ook ter compensatie. Even ontsnappen aan de dagelijkse routine. Wegdromen, status uitstralen. We hebben het idee dat we gelukkig worden van al die nieuwe producten.
Maakt shoppen ons echt gelukkig?
Shoppen wekt bij veel mensen het gelukshormoon op. En mensen die vaak shoppen, gaan elke keer weer op zoek naar dat prettige gevoel. Ze werken negatieve emoties weg door te winkelen. Het kan dus therapeutisch zijn.
5% van de Belgen heeft een koopverslaving
Als we shoppen, regeren onze emoties en niet ons verstand. We spreken niet voor niets van een ‘kooproes’, helemaal opgaan in dat ‘shoppen, shoppen, shoppen’. We laten ons makkelijk verleiden, kunnen er niet aan weerstaan om dingen te kopen die we niet nodig hebben. Achteraf proberen we dat wel te rationaliseren, een rechtvaardiging te vinden voor onze impulsaankopen.
Maar het kan uit de hand lopen. 5% van de Belgen heeft een koopverslaving. Het draait dan niet meer om het product zelf maar om het kopen op zich. En voor je het weet, zit je tot over je oren in de schulden. Krijg je problemen met je partner, kan je je niet meer concentreren op je studie of werk omdat je altijd aan het winkelen bent.
Online shoppen houdt ook risico's in
Door corona waren we afgesneden van fysieke winkels de voorbije maand. We zijn dan massaal online gaan shoppen. Gevaarlijk want dan is er helemaal geen ontsnappen meer aan. Je wordt nog meer door prikkels achtervolgd. Als je eenmaal op een product hebt geklikt, blijft het voorbij komen. En dan bezwijken vatbare zielen vroeg of laat. Online winkels zijn ook 24 op 24 uur open. Er is geen sociale controle, alleen de postbode weet wat je dat je pakje na pakje binnentrekt.
We zien een tegenbeweging
We worden dus langs alle kanten aangemoedigd om toch maar te kopen. Op Black Friday werden we online overstelpt met aanbiedingen. Met aftikkend klokje, en doemberichten als : ‘de voorraad is beperkt, er snel bij zijn is de boodschap”. Toch heeft de sluiting van de winkels ons misschien ook bewuster gemaakt van ons koopgedrag. Je hebt je kasten uitgemest en tot je verbijstering ontdekt dat je veel te veel kleren hebt. Geleerd misschien dat je al die nieuwe spullen niet nodig hebt. Zeker tijdens de lockdown is er toch niemand die ze ziet. Er ontstaan tegenbewegingen. In de VS moest Black Friday het opnemen tegen Buy Nothing Day. En klimaatactivisten hielden dan weer een pleidooi voor duurzame alternatieven voor ‘fast fashion’ met Green Friday.
