Waarom sommige mensen niet van koriander houden

Koriander is een eenjarige plant uit de familie van de schermbloemen, die van nature voorkomt in Zuid-Europa, Noord-Afrika en het zuidwesten van Azië. De plant wordt al zeer lang geteeld en gebruikt door de mens: zo zijn in het graf van de Egyptische farao Toetanchamon zowat een halve liter korianderzaadjes gevonden.

Heel de plant is eetbaar, maar in de keuken worden het vaakst de verse blaadjes en de gedroogde zaadjes - al dan niet gemalen - gebruikt. Die zaadjes zijn in feite geen zaadjes, maar de gedroogde vruchtjes van de plant. De wortels hebben een meer intense smaak dan de blaadjes, en worden vooral in de Aziatische keuken gebruikt, onder meer in Thaise soepen en currypasta's.

Via de wereldkeuken is het kruid ook bij ons ingeburgerd geraakt, en het wordt nog steeds populairder. En daar is niet iedereen even gelukkig mee.

Bedwantsen

Niet iedereen ervaart immers de smaak van koriander op dezelfde manier: mensen die er van houden, zeggen dat het een frisse citroen- of limoenachtige smaak heeft, terwijl mensen die er niet van houden, vaak een echte afkeer hebben van de geur en de smaak, die ze als zeepachtig of zelfs rot omschrijven. 

Die "haters " hebben overigens de etymologie van de naam koriander aan hun kant: de naam komt van het Latijnse coriandrum, dat op zijn beurt is afgeleid van het oud-Griekse koriannon. En dat is dan weer afgeleid van koris, oud-Grieks voor een bedwants, en het kruid kreeg die naam vanwege de gelijkenis tussen de geur van koriander en de onaangename reuk van een bedwants. Als bedwantsen verstoord worden, produceren ze namelijk een feromoon - een geurstof - waarvan de geur omschreven wordt als "ziekmakend zoet" of als van rottende aardbeien.

Uit een studie van Canadezen met een verschillende etnische afkomst blijkt dat er aanzienlijke verschillen zijn tussen de verschillende etnische groepen: 21 procent van de Oost-Aziaten, 17 procent van de blanken en 17 procent van de mensen van Afrikaanse afkomst zegden een hekel te hebben aan koriander. Bij bevolkingsgroepen waar koriander veel gebruikt wordt in de keuken, liggen de percentages lager: slechts 7 procent van de mensen uit het zuiden van Azië, 4 procent van de "Hispanics", mensen uit Latijns-Amerika en 3 procent van mensen uit het Midden-Oosten vinden het kruid afschuwelijk.

Genetisch

Uit studies met tweelingen blijkt dat 80 procent van de eeneiige tweelingen de afkeer van of voorliefde voor koriander delen, maar slechts zo'n 50 procent van de twee-eiige tweelingen. Dat wijst er sterk op dat er een genetisch element meespeelt in de afkeer of voorliefde.

En in een genetische studie van zo'n 30.000 mensen werden twee genetische varianten gevonden die verband houden met hoe mensen koriander ervaren. 

De meest voorkomende variant gaat om een gen dat betrokken is bij het ervaren van geuren. Dat gen, OR6A2 genaamd, ligt in een cluster van genen voor geurreceptoren, en het codeert voor een receptor die zeer gevoelig is voor chemische stoffen die aldehyden heten.

Het aroma van koriander wordt gevormd door een zestal stoffen, en de meeste daarvan zijn aldehyden. Mensen die een hekel hebben aan koriander, blijken door die genetische variant erg gevoelig voor onverzadigde aldehyden in het kruid, ze ruiken die beter en vinden dat ze stinken. Anderzijds lijkt het waarschijnlijk dat ze dan weer niet in staat zijn om andere aromatische chemicaliën waar te nemen, die net maken dat andere mensen koriander aangenaam vinden.

Aangezien de aldehyden in koriander zeer vluchtig zijn, kan een mogelijke oplossing om het kruid toch te gebruiken als er iemand aan tafel zit die er niet van houdt, zijn van de koriander op voorhand te snijden of te pletten. De aldehyden zullen dan grotendeels vervliegen.

Naast het gen voor de geur, lijken er ook nog verbanden te zijn tussen de smaak van koriander en een aantal andere genen, waaronder een gen voor een receptor voor bitterheid.

Bron: deredactie.be