Nieuwe Feiten
Waarom ‘Superstition’ het meest groovy nummer aller tijden is
wo 13 mei - 2:21
Radio 1 viert de hele dag de 70ste verjaardag van Stevie Wonder, de man die ons het wonder ‘Superstition’ schonk. Het is haast onmogelijk om niet te dansen of mee te beginnen knikken met je hoofd wanneer dat nummer opstaat. Daar is zelfs een wetenschappelijke verklaring voor: 'Superstition’ is officieel het meest groovy nummer dat ooit gemaakt is (aldus Petr Janata van de Universiteit van California).
(lees verder onder de video)
“Een groovegevoel bij muziek komt neer op het ervaren van een voortstuwend ritme” zegt musicoloog Jeroen D’hoe in ‘Nieuwe Feiten’. In die groove herkennen wij als mens een regelmaat: een groepje van beats komt telkens terug en dat geeft ons een gevoel van herkenbaarheid. “Je voelt die voortstuwende kwaliteit in de pulsering. Veel mensen ervaren dat als ‘gedragen worden door een song’.”
Maar hoe krijg je groove in een ritme? “Vooral door de subtiele manier van de drumpartij te bespelen, vaak ook in combinatie met de baspartij. De ritmesectie moet goed zitten, die moet het ritme dragen. Dat is het fundament van het nummer.”
Maar uiteraard is een groovy nummer meer dan dat. “Als het louter een klinische herhaling zou zijn, zou het saai worden. Door de menselijke inbreng, ontstaat net het gevoel van onze hartslag. Die kleine imperfecties geven ons het gevoel van herkenning.”
Iets gelijkaardigs ziet D’hoe bij het nummer ‘Take a chance on me’ van Abba. De dictie van ‘Take a chance’ - de manier waarop de woorden uitgesproken worden - neemt de rol van de percussie en de drumpartij over, of versterkt ze op bepaalde plaatsen. “Het wordt een soort trance, een soort roes waar het nummer op zweeft. En dat is natuurlijk prachtig.” Verder komen er ook nog kleine variaties bij. Bij een groovy nummer gaat het dus om een subtiel samenspel tussen voorspelbaarheid en verrassing.
(lees verder onder ‘Take a chance on me’)
Maar waarom is ‘Superstition’ toch nog meer groovy dan ‘Take a chance on me’? Naast de magistrale drum- en baspartij, is er de rol van het clavinet, verklaart D’hoe. Stevie Wonder bespeelt dat clavinet - een soort elektrische piano - zoals hij een toetseninstrument zou bespelen. “Met de zwarte toetsen kan hij als het ware conga’s spelen. En dat is een deel van de percussieve onderbouw van de song.”
‘Superstition’ is ook niet echt een snel nummer, het houdt je als het ware tegen. “Het is zo stoer, relaxed, en zo chill gespeeld dat je er helemaal 'in' zit” besluit D’hoe.
