Waarom willen zoveel landen een stuk Zuidpool?

Kent u Antwerpen Eiland, Luik Eiland, Brabant Eiland, Gent Eiland, de Vlaanderen Baai...? Die liggen allemaal in Zuidpoolgebied.

Niet dat ons land territoriale aanspraak maakt op (een deel) van Antarctica, maar het is natuurlijk geen toeval. België is één van de 12 landen die in 1959 het statuut van de Zuidpool vastlegden in het Verdrag van Washington.

Sindsdien is de Zuidpool een continent dat aan niemand toebehoort en dat gewijd is aan de wetenschap en de vrede.

In 1998 werd een milieuprotocol aan het Antarctisch Verdrag toegevoegd, waardoor de bodemschatten tot 2048 niet geëxploiteerd mogen worden.

Dat wil niet zeggen dat er geen naties zijn die een deel van het Zuidpoolgebied opeisen. Wat zeggen we? Al sinds 1908 claimt Groot-Brittannië een flink stuk als een van de 14 Britse overzeese gebieden.

Brits Antarctisch Territorium (BAT) heeft eigen postzegels, stempels en munten. Sinds het diamanten jubileum van Queen Elisabeth heet een stuk BAT van bijna twee keer zo groot als het Verenigd Koninkrijk 'Queen Elizabeth Land'. Zuidpooltoeristen kunnen in hetzelfde gebied ook een Chileense of Argentijnse stempel in hun paspoort laten zetten.

Ook het niet-militaire karakter van de Zuidpool staat onder druk. Officieel houden de 68 stations op Antarctica zich louter bezig met vreedzaam wetenschappelijk onderzoek. Maar over het echte objectief van een aantal van die basissen bestaat gerede twijfel.