Waarom zoveel mensen sympathie koesteren voor Jürgen Conings

Walter Weyns: "Het is een patroon dat we telkens zien als een samenleving onderworpen wordt aan een nieuw regime. En meerbepaald een regime dat strakkere regels oplegt, zoals nu met het coronabeleid het geval is.  Ook in vroegere eeuwen zagen we dan  ‘sociale bandieten’ opstaan, mensen die zich gingen verzetten tegen de complexiteit van de samenleving  en terugwilden naar een eenvoudigere maatschappij. Die 'bandieten' gingen zich dan opstellen als 'wrekers', ze koesterden hun statuut van 'vogelvrij verklaarde'. Veel mensen ervaren de samenleving nu ook als overgerugeleerd en verlangen naar een verloren vrijheid. Vandaar dat ze sympathie hebben voor iemand die daar tegenin gaat, ze scharen zich achter de vrijheidsstrijder, de ‘bosrambo’ Jürgen Conings. Ze voelen zich net als hem bekneld en tegengewerkt, maar hij doet wat ze zelf niet durven, het in je eentje opnemen tegen de rest van de wereld. Dat hij zich terugtrekt in het bos, weg van de begaanpare paden,  is ook niet zonder belang. Het bos appeleert aan een soort oergevoel van menselijke vrijheid."

"Er wordt vaak op een heel gepolitiseerde manier over Conings gepraat en geschreven" vindt Weyns, "maar zijn afscheidsbrieven zijn bepaald geen politieke manifesten, het is niet dat hij concrete voorstellen doet over hoe het beter kan.  Net door die vaagheid trekt hij een heel heterogene groep sympathisanten aan. Ze hebben elk hun eigen motieven om zich achter hem te scharen, maar ze delen wel allemaal een soort frustratie."

Doodsbedreigingen, wapendiefstal, een auto achterlaten als boobytrap, de feiten die Conings op zijn actief heeft zijn niet min. Toch lijken zijn aanhangers daar nogal licht over te gaan. Ze zien hem eerder als een slachtoffer dan als een dader. Weyns: "Wie achter iemand gaat staan, die gaat als een supporter de negatieve kenmerken wegfilteren. 'We worden allemaal bedreigd' zeggen ze dan. Het toch wel zeer grote onderscheid dat er bestaat tussen een concrete doodsbedreiging en het zich gefrustreerd voelen, wordt weggegomd. Maar ook het criminele karakter van zijn daden hoeft geen beletsel te zijn om sympathie te voelen, het is net een bewijs dat hij onverschrokken is, dat hij durft, hij weerstaat aan de honderden die hem zoeken."

Marc Van Ranst is dé kop van jut bij Conings en zijn supporters. "Omdat hij als dé spreekbuis gezien wordt van het 'pandemieregime', een uitvergroting van alles waar men zich tegen keert, maar ook omdat hij er niet voor terugdeinst zijn tegenstanders scherp op hun nummer te zetten", aldus Weyns.  "Marc Van Ranst is ook iemand die er op staat om zijn burgerlijke vrijheden te vervullen dus ook het recht om te zeggen wat hij denkt, over allerlei onderwerpen.  Als hij zich kritisch uitlaat over bepaalde politici dan doet hij dat als burger en niet als viroloog, maar zijn tegenstanders maken dat onderscheid niet. Wat je wel moet zeggen is dat Marc Van Ranst onwaarschijnlijk veel lef heeft, zo mengde hij zich afgelopen nacht nog in een discussie met Conings-aanhangers op het sociale netwerk Telegram. In die zin kan je zelfs spreken van een soort spiegeleffect: hij is net als Jürgen Conings iemand die durft.   Zodat het lijkt alsof er een soort tweegevecht, een spel tussen de twee, ontstaat. Dat is natuurlijke een gruwelijke vereenvoudiging van de feiten, maar het is wel hoe veel mensen ernaar kijken. Voor de rechtstreeks betrokkenen is de werkelijkheid natuurlijk minder simpel."

Beluister het gesprek met Walter Weyns via Radio 1 Select

Lees ook: