Wat drijft de terrorist

Beatrice de Graaf heeft dat wel gedaan. Ze speelde al een paar jaar met het idee, maar ze stelde het alsmaar uit. Ze wist dat het zeer veel emotionele energie zou vergen. Na twintig jaar onderzoek naar terroristisch geweld - ze bestudeerde de juridische kant, de maatschappelijke impact en de geschiedenis van het terrorisme - trok ze naar de terreurafdeling van de gevangenis om een gesprek aan te gaan met de daders zelf.

Bij doorsnee misdaden kan je je als burger nog wel min of meer voorstellen hoe het in het hoofd van de dader is gegaan. Zelfs bij moord, hoe sterk je het ook afwijst, is de logica die de moordenaar tot zijn misdaad heeft gebracht doorgaans enigzins te volgen. Bij religieus terrorisme is dat niet zo. Dat blijft onbegrijpelijk.

Onderzoekers hebben vaak de neiging de terrorist niet ernstig te nemen als hij zegt dat zijn motief religieus is. Beatrice de Graaf - zelf praktiserend christen - neemt dat wél ernstig. Ze liet de daders vertellen. Niet om de feitelijke waarheid te achterhalen, maar om te onderzoeken hoe terrorismeveroordeelden hun daden zelf betekenis geven.

Het antwoord is de titel van het boek: ze zijn op zoek naar Radicale verlossing. De terrorist is ervan overtuigd dat hij het goede doet en dat hij met zijn gruweldaad een bijdrage levert aan de verlossing van de wereld en van zichzelf. Hoe iemand zo ver komt, is het onderwerp van het jongste boek van Beatrice de Graaf.

Aan het eind van de rit, als de dader overleeft en wanneer hij gevat en veroordeeld is, blijft hij achter met een enorme frustratie. Want de verlossing is niet gekomen. Op twee na zeiden alle veroordeelden die Beatrice de Graaf heeft gesproken dat het zinloos is geweest.

Beluister het volledige gesprek :