Wat is het perfecte geschenk?

Jo kwam op het idee voor het boek toen ze zwanger was en een fles gin cadeau kreeg. Totaal misplaatst, maar de gever had ze naar eigen zeggen nog ‘in de kelder liggen’. Het zette Jo aan het denken: wat is eigenlijk het perfecte geschenk? En wanneer krijgt een geschenk echt betekenis? Hoe gaat het eraan toe in andere culturen en kunnen we daar iets van leren?

Deze tijd van het jaar worden we bijna gedwongen om te gaan consumeren, om kerstcadeaus te kopen voor elkaar. Het is dan heel makkelijk om naar de winkel te lopen en iets duurs te kopen. Maar veel moeilijker is het om iets van jezelf te tonen of te geven. “We mogen onszelf iets kwetsbaarder opstellen in pakjestijd”, vindt Jo. “Het hoeft niks groots te zijn: een kaartje met een lieve tekst blijft veel langer hangen dan een koffiezetapparaat.”

Geschenken wereldwijd

Wereldwijd zijn er grote verschillen in het geven van geschenken. In Iran bijvoorbeeld komt men nooit ergens met lege handen toe. Zelfs bij een afspraak met een bankdirecteur, neem je een klein geschenk mee omdat hij tijd vrijmaakt voor je - ook al is het zijn job.

Ook in China heerst een grote geefcultuur. Het is de basis van het zakendoen, en steeds vaker gaat het erom heel dure cadeaus te kopen om te tonen hoe rijk je bent.

In Japan hecht men dan weer veel belang aan de verpakking:  hoe mooier iets is ingepakt, hoe meer respect je toont voor de ander. Ook de furoshiki is daar weer in opmars: een stoffen doek als inpakpapier, dat je teruggeeft nadat het cadeau is uitgepakt. Daar heerst ook de ongeschreven regel: geven = teruggeven. Op begrafenissen krijg je soms in ruil voor een gift aan de nabestaanden van de overledene, de keuze uit een catalogus! Zo ga je bijvoorbeeld naar huis met een snelkookpan.

In Pakistan en India zijn geschenken heel belangrijk om familiesystemen te onderhouden, en in Indonesië worden cadeaus nooit geopend in het bijzijn van anderen. Men wacht tot de gasten naar huis zijn, uit angst voor ongepaste reacties van teleurstelling.

Mooiste cadeau is niet materieel

Wat Jo het meest bijblijft na alle gesprekken, is dat het mooiste cadeau vaak geen materieel cadeau is: “Baharak Bashar bijvoorbeeld, geologe en journaliste uit Iran, wil vooral inzichten geven aan anderen: dat is voor haar het belangrijkste geschenk”. En wat ook vaak terugkeerde in de gesprekken: vertrouwen als mooiste cadeau. “Acteur Titus De Voogdt bijvoorbeeld kreeg voor zijn twaalfde verjaardag een loodjesgeweer van zijn vader. De buren verklaarden hem gek, maar hij zei Titus enkel: ‘je mag schiet niet als er iemand in de buurt is’. Eigenlijk kreeg Titus dus een beetje vertrouwen van zijn vader cadeau.”

Jo geeft zelf ook enkele cadeautips met ‘meer humor en meer ziel’: “Samen op de trein stappen op spoor 2 en een halfuur later afstappen. Of een etentje cadeau geven, samengesteld tijdens een rit in een winkelkar door de supermarkt. Dat is zoveel leuker dan vlugvlug je bestelling doorgeven op Bol.com.” Tijd vrijmaken voor iemand, en mooie momenten beleven samen. Daar gaat het uiteindelijk om.

Lees ook: