Wat is kunst?

Wat is kunst? Als u het weet, mag u het zeggen. En dan verdient u wellicht een plekje in het volgende boek van Thomas Crombez. Hij is kunstfilosoof en heeft net De moord op de kunst uit, een zeer lezenswaardig boek - prachtig vormgegeven ook - over het probleem kunst en hoe daar in het verleden over werd gedacht.

Kunst is dus een probleem. In de zin van: je kan er over filosoferen. Je zou kunnen zeggen dat kunst pas kunst werd op het moment dàt men er over ging filosoferen. Daarvoor was het slechts versiering, of een religieus voorwerp, of een geheugensteun aan een belangrijke gebeurtenis. Pas toen de filosofen er zich mee gingen bemoeien, werd kunst kunst.

Het overzicht van Thomas Crombez begint bij Plato, grondlegger van de filosofie. Plato vond kunstenaars leugenaars en bedriegers. Plato was ervan overtuigd dat onze kennis van de wereld onbetrouwbaar is. Wat wij waarnemen is slechts een schaduw van de werkelijkheid. En kunstenaars maken van die bedrieglijke schaduw dan nog eens een imitatie. Dat is onbetrouwbaarheid in het kwadraat. Afvoeren. Plato wou kunstenaars uit de samenleving verbannen.

Tegenover Plato's moord op de kunst staat het romantische beeld van de kunstenaar: iemand die de uitzonderlijke gave heeft de essentie van het bestaan vorm te kunnen geven, op een manier die de wetenschap of de filosofie overstijgt. De kunstenaar als een soort niet-religieuze profeet.

Er zijn vragen waarvan we weten dat we er niet gaan uitgeraken als we ze aansnijden in Interne Keuken. Zaterdag: wat is kunst, met Thomas Crombez.

Beluister het volledige gesprek :