De Ochtend
"Wat verwachten we van politici bij hoge energieprijzen? Financiële tussenkomst. Wat krijgen we? Een mand vol ideeën."
ma 17 jan. - 0:02
Beluister de analyse van Ivan De Vadder in 'De Ochtend' via Radio 1 Select
Laten we toegeven dat we veel verwachten van de overheid. Bij elke crisis kijken we in de eerste plaats in haar richting, en verwachten we een tussenkomst, een regeling of een financiële bijdrage. Maar we zijn nogal veeleisend, want wanneer die overheid te vaak tussenkomt, te diep tussenkomt, of niet rationeel is in haar tussenkomst - wat we allemaal hebben meegemaakt bij de coronapandemie - dan durven we ons tegen diezelfde overheid te keren.
Bij de hoog oplopende energieprijzen verwachten we een financiële tussenkomst van de overheid, al was het maar omdat politici zelf aangeven dat ze een stuk van de extra inkomsten door de gestegen btw-inkomsten willen teruggeven. En er liggen verschillende ideeën op tafel: Vooruit en CD&V willen een tijdelijke btw-verlaging, dat is ook de snelste en simpelste manier om de factuur te milderen. De btw daalt dan van 21 naar 6 procent.
De PS en Groen stellen een premie voor van 200 euro, ook voor de lage middenklasse omdat zo’n premie veel rechtvaardiger is. Ook Groen staat op die lijn, al pleit ze tegelijk voor lagere accijnzen en voor een tussenkomst van de Vlaamse regering in de factuur. Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) denkt dat ze de hogere Europese inkomsten van de CO2-heffingen kan gebruiken om die factuur te verlichten.
En dan is er nog het idee om geld te halen bij de producent Engie/Electrabel, en lanceert ex-minister Johan Vande Lanotte het idee om het verschil tussen de productieprijs van de kernenergie (die niet is gestegen) en de gestegen verkoopprijs terug te geven aan de consument.
(lees verder onder de tweet)
Een mand vol ideeën die ons de indruk moet geven dat de politici wel degelijk bezig zijn met onze problemen, die van de hoge energieprijzen. Normaal gezien valt de definitieve beslissing nog deze week.
Over de vaccinatiepas
In een ander debat, dat over de vaccinatieverplichting, mag het parlement debatteren over hoe groot de impact van de overheid zal zijn. Twee kampen lijken zich af te tekenen: Open VLD en Vooruit pleiten onomwonden voor een vaccinatiepas, gekoppeld aan een 1G-beleid. Dat is een pas om deel te mogen nemen aan evenementen of op restaurant te gaan, die je alleen nog krijgt wanneer je gevaccineerd bent. Maar Ecolo, Groen en CD&V vinden zo’n pas "hypocriet" of ook "een vorm van omfloerste vaccinatieplicht die op de vrijheden beknibbelt".
Wanneer je als overheid mensen wil verplichten, doe het dan rechtstreeks, en neem als overheid je verantwoordelijkheid, zo klonk het eensgezind. De beslissing zal vallen na een debat in het parlement, en dat zal langer dan een week duren.
Politieke carambole
In Franstalig België was er, naast de aandacht voor de energieprijzen én de vaccinatieplicht, ook een opgemerkte passage van PS-voorzitter Paul Magnette. Die verkneukelde zich in wat hij een "afrekening onder liberalen" noemde. In Het Laatste Nieuws had Vincent Van Quickenborne van Open VLD uitgehaald naar de MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez die hij een "conservatief" noemde, eerder dan een liberaal.
Bouchez - door het tijdschrift Trends uitgeroepen tot "de laatste liberaal" - werkt al langer op de zenuwen van de Vlaamse liberalen. Maar het was Magnette die Bouchez de wacht aanzegde. De PS-voorzitter waarschuwde Bouchez dat de MR niet onmisbaar is in de Waalse regering en dat hij de liberalen wel degelijk kan vervangen door de Franstalige christendemocraten die nu in de oppositie zitten.
De PS-voorzitter zegt daarmee hardop wat al een tijdje gefluisterd wordt in de Wetstraat: er is wel degelijk gesproken over een partijwissel in de Waalse regering, maar in dit land is alles met alles verbonden. De drie Franstalige partijen in de Waalse regering vormen ook de Franstalige partijen van de Vivaldi-regering, en dus blijft zo’n dreigement niet beperkt tot de Waalse politiek.
Gelukkig geniet de MR van de steun van de liberale familie. Nu al heeft de veelgeplaagde Open VLD gezegd dat ze de MR niet zal laten vallen. Het betekent dus dat de"laatste liberaal" afhankelijk wordt van de steun van die Vlaamse liberalen die hij zo vaak te kijk heeft gezet. Tegelijk beseffen ze bij Open VLD dat zonder de steun van Georges-Louis Bouchez ook de positie van premier De Croo in die federale regering wankel wordt.
Met één enkele stoot heeft de voorzitter van de PS heel veel ballen tegelijk aangetikt. Dat heet een politieke carambole en levert meestal schouderklopjes op van adviseurs en partijgenoten. Maar in deze tijden van virusonzekerheid en hoogoplopende energieprijzen verwachten we misschien wel iets anders van onze politici.
Beluister de analyse van Ivan De Vadder in 'De Ochtend' via Radio 1 Select
Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'
