Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

De Ochtend

Website 'deCheckers' bundelt factchecks in Vlaanderen

wo 29 jun. - 2:54

Alle factchecks van Knack, VRT NWS en Factcheck.Vlaanderen zijn vanaf nu te vinden op decheckers.be. De bedoeling is om ze makkelijker toegankelijk te maken voor iedereen, vertelt Jan Jagers, een van de bezielers, in 'De Ochtend'.
deCheckers

'deCheckers' is een nieuwe non-profitorganisatie die het publieke debat wil voeden met feiten en nieuwsgeletterdheid stimuleren. Ze doen dat door de factchecks van Knack, VRT NWS en Factcheck.Vlaanderen te bundelen op één website en ook beter te ontsluiten op sociale media. Daar gaan deCheckers ook in gesprek met mediagebruikers en ijveren ze voor een open en respectvol debat dat gebaseerd is op feiten. 

Hoe zagen de Vlaamse factchecks eruit in de eerste helft van 2022? Van 1 januari tot eind juni 2022 zijn er op de website van 'deCheckers' maar liefst 214 factcheckartikels gepubliceerd. Daarbinnen domineren twee grote thema’s: corona (66 factchecks) en Oekraïne (64 factchecks). De rest van de onderwerpen waren ‘klassieker’, zoals politiek, klimaat of migratie.

Naweeën van corona

In januari en februari 2022 zag je in de factcheckrubrieken vooral nog de naweeën van de coronacrisis:

  • In verschillende landen waren nog coronamaatregelen van kracht – soms veel strenger dan ze ooit in België waren – en werd er op verschillende manieren daartegen geprotesteerd. Oude beelden van demonstraties, vaak uit andere landen of rond andere strijdpunten, werden geregeld voorgesteld alsof het om recente coronaprotesten ging. Het meest tot de verbeelding sprak een konvooi van Canadese truckers die zich kantten tegen vaccinatieplicht. Daarover circuleerden de wildste verhalen.
  • Een even onvermijdelijk onderwerp voor factcheckers waren de coronavaccins. Allerlei nieuwsfeiten werden het voorbije halfjaar – zonder bewijs – als, ‘vaccinbijwerkingen’ bestempeld. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij gezondheidsproblemen of overlijdens van beroemdheden, zoals een gezichtsverlamming bij popzanger Justin Bieber of het overlijden van de 99-jarige actrice Betty White. Ook geblesseerde of flauwvallende atleten of zelfs nieuwe ziektes, zoals een zeldzame vorm van kinderhepatitis of het opduiken van apenpokken, werden onterecht toegeschreven aan de coronavaccins.


Oekraïne

Van half februari tot half mei kwam een nieuw onderwerp op de voorgrond: de oorlog in Oekraïne.

  • Aanvankelijk circuleerden vooral valse berichten uit Russische hoek om het binnenvallen van Oekraïne te rechtvaardigen. Er waren factchecks over in scène gezette Oekraïense aanslagen, en eindeloos veel claims dat de Oekraïners bestuurd werden door ‘nazi’s’: getrukeerde filmpjes, gefotoshopte afbeeldingen van de Oekraïense president Zelenski met hakenkruisen, zelfs ongefundeerde geruchten over een Hitlergroet bij de Oekraïense inzending voor het Eurovisiesongfestival.
  • Na het begin van de oorlog kwam daar een nieuw front bij, gefocust op het afschuiven van de verantwoordelijkheid voor de oorlogsschade. De burgerslachtoffers in Marioepol en Boetsja waren volgens het Russische kamp zogezegd ‘acteurs’, of stiekem omgebracht door het Oekraïense leger. Langs Oekraïense zijde circuleerden er vooral propagandaverhalen om de moraal van leger en bevolking hoog te houden. De ‘Ghost of Kyiv’, bijvoorbeeld, een zogenaamde topgevechtspiloot die niet echt bleek te bestaan: de beelden van zijn acties die circuleerden op sociale media waren computersimulaties.


Complotdenken

Waarover ging de rest van de factchecks? Vooral over ‘klassieke’ onderwerpen, zoals klimaat en migratie. Het European Digital Media Observatory bestempelt dit als de ‘traditionele’ doelwitten van misinformatie in Europa.

Zelf iets laten checken?

Zit je zelf met een vraag of een bedenking? Op de website van deCheckers kan je suggesties doen om iets te laten factchecken.

Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'

Lees ook

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet