Welke gevolgen kunnen de renteverhogingen hebben voor landen met een hoge staatsschuld, zoals België?

De Europese Centrale Bank kondigde gisteren aan dat ze de komende maanden de rentes zal verhogen. Een historische beslissing, want het was alweer elf jaar geleden dat de rente nog verhoogd werd. Door deze beslissing, die bedoeld is om de torenhoge inflatie te bestrijden, zal lenen in de toekomst duurder worden, niet alleen voor burgers, maar ook voor overheden.

Dat klinkt als slecht nieuws voor landen met een hoge staatsschuld, zoals Griekenland, Italië, maar ook België. In de toekomst zullen zij/wij meer rente moeten betalen op nieuwe schulden. Maar dat was al een paar maanden het geval, zegt Hans Bevers, hoofdeconoom bij Degroof Petercam, in “De ochtend” op Radio 1.

Dat komt omdat de financiële markten de bui al zagen hangen en de langetermijnrente al hadden opgetrokken. “Op het dieptepunt, tijdens de pandemie, bedroeg de rente op 10 jaar bijna -0,5 procent, vandaag zit die al dicht bij de 2 procent”, weet Bevers.

Maar, zo merkt Bevers op, gelukkig hebben landen de afgelopen jaren ook hun gezond verstand gebruikt en de looptijd van hun uitstaande schulden verlengd.

In België is de looptijd van onze leningen verlengd van om en bij de 7 jaar naar ruim 10 jaar. Daarop betalen we nu gemiddelde een rente van 1,32 procent. Daardoor zullen renteverhogingen minder snel impact hebben op onze begroting.

“In die zin is er een verzachtende factor”, zegt Hans Bevers. Mede daarom verwacht de econoom ook niet dat rentestijgingen meteen grote problemen zullen veroorzaken voor landen die een grote staatsschuld hebben, zoals België. "Maar het is natuurlijk wel een minder comfortabele uitgangspositie.”

Voor Bevers is het nu wel duidelijk dat België belangrijk huiswerk moet maken, want ons land heeft zijn zaken duidelijk niet op orde: we zitten met een groot overheidstekort én kampen nog altijd met die historisch grote overheidsschuld.

Investeringen

Wat ons land bovendien nog kwetsbaarder maakt, is dat de we aankijken tegen hoge vergrijzingskosten en we lopen ook achter bij belangrijke investeringen.

Concreet daarbij denkt Bevers aan investeringen in onze mobiliteitsinfrastructuur, energie, digitalisering en klimaat. Allemaal investeringen waar je als overheid niet kan beknibbelen, omdat die de groei op de lange termijn positief kunnen beïnvloeden. Ook onder defensie-uitgaven zullen we niet uit komen.

“En als je weet dat België nu al heel hoge overheidsuitgaven heeft, zal België met een goed plan moeten komen”, besluit Bevers.  “Als je al een groot overheidstekort hebt en weet dat je nog grote structurele uitgaven te wachten staan kan je maar beter je huiswerk op orde hebben.”

Bron: vrtnws.be en De ochtend