Wereld Suïcide Preventie Dag: "Niemand kiest voor deze situatie, maar als gezinslid kies je er ook niet voor"

Suïcidaal gedrag bespreekbaar maken, dat is de oproep van het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie en de centra voor Geestelijke Gezondheidszorg vandaag, op de Werelddag voor Suïcidepreventie. Alexandre Reynders van het Kenniscentrum Gezinswetenschappen van de hogeschool Odisee onderschrijft dat helemaal, maar kijkt ook verder. Want naast elke persoon die aan zelfdoding denkt, staan vaak meerdere gezinsleden.

"Zij zitten in een heel moeilijke positie", zegt Reynders. "Want het gaan om een heel onvoorspelbare situatie die bovendien lang duurt, vaak jaren en geen maanden. Dat is uitputtend. Men geeft erg om de persoon die suïcidaal is, wil voor hen zorgen, maar voelt zich ook machteloos: hoe kan men de andere zich beter doen voelen? Die emotionele impact is enorm."

Wat heb jij nodig?

"De gezinsleden worstelen met veel gevoelens: schaamte, onzekerheid, angst voor wat er gaat komen, maar ook frustratie, boosheid, onmacht. Niemand kiest voor deze situatie, ook gezinsleden niet. Dan is het belangrijk dat ook zij zich kunnen uitspreken. Maar mensen willen het gezin niet nog meer belasten. Dat zorgt voor een drempel."

Reynders wil dat ook zij bij de hulpverlening ruimte krijgen. "Wanneer iemand suïcidaal is, is iedereen heel erg gefocust op die persoon. Dat is per definitie een doodsdreiging die al dan niet latent aanwezig is. En dan is het moeilijk om de aandacht te verschuiven naar de naasten."

"Je moet als hulpverlener ook de ruimte hebben. Vaak worden gezinsleden wel betrokken, maar vooral in functie van het helingsproces van wie suïcidaal is. Dan gaat het niet om 'wat heb jij nu nodig'? Dat vraagt een nieuw traject, want je kan die hulpverlening niet zomaar laten samenlopen."

Getuigenissen

Met zijn onderzoek probeert Reynders daar een mouw aan te passen. Onder de hashtag #verteljeverhaal hoopt Reynders dat jonge mensen tussen 8 en 25 die in die situatie zitten hun verhaal kwijt kunnen "vanuit hun eigen perspectief, noden en ervaringen". "De bedoeling is dat we daarmee aan de slag gaan en tools kunnen ontwikkelen die hen kunnen ondersteunen."

"Het Vlaams actieplan suïcidepreventie is heel uitgebreid, zeer volledig en effectief, maar de naasten komen daar niet in aan bod. Er is tegelijk wel het besef bij de overheid dat we hier een groep links laten liggen. Daarom wordt ons onderzoeksproject gefinancierd door de Vlaamse overheid."

Beluister het gesprek met Alexandre Reynders in 'De Ochtend' via Radio 1 Select. 

Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'