Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

Wetenschappers knippen DNA dat hartziekte veroorzaakt uit menselijke embryo's

do 3 aug. - 4:35

Amerikaanse en Zuid-Koreaanse wetenschappers hebben met succes een stuk DNA verwijderd uit het genoom van menselijke embryo's om zo een erfelijke hartziekte uit te roeien. Dat meldt de BBC. Ze gebruikten hiervoor de veelbesproken CRISPR-Cas9-techniek.
Wetenschappers knippen DNA dat hartziekte veroorzaakt uit menselijke embryo's

Ziektes wegvagen door de genen die ze veroorzaken uit te schakelen, weg te knippen of te wijzigen: dat is in lekentaal wat wetenschappers met de CRISPR-Cas9-techniek (kortweg CRISPR) proberen te doen.

Wetenschappers verbonden aan de Oregon Health and Science University en het Salk Institute in de VS en het Institute for Basic Science in Zuid-Korea hebben die techniek nu voor het eerst gebruikt om met succes een welbepaald gen in menselijke embryo's uit te schakelen dat hypertrofische obstructieve cardiomyopathie veroorzaakt.

Die erfelijke hartziekte komt voor bij zowat 1 op de 500 mensen en kan een plotse hartstilstand veroorzaken. Wie het ziekmakende gen in zich draagt, heeft een kans van 1 op de 2 om de ziekte aan haar of zijn kinderen door te geven.

72 procent

Met CRISPR is het de wetenschappers gelukt het gen verantwoordelijk voor hypertrofische obstructieve cardiomyopathie uit te schakelen bij de bevruchting. Concreet injecteerden ze spermacellen van een man die het gen draagt in gezonde donoreitjes, dit samen met de CRISPR-technologie. Vervolgens lieten ze de embryo's 5 dagen groeien. Uiteindelijk bleek liefst 72 procent vrij van het gen.

Hoewel de wetenschappers de studie vervolgens stopzetten en de embryo's dus niet lieten voort groeien, betekent dit wel dat eventuele baby's de hartziekte nooit hadden kunnen krijgen en (belangrijker) die ook niet aan hun eigen kinderen hadden kunnen doorgeven.

Chinezen

Het is niet de eerste keer dat wetenschappers CRISPR toepassen in de hoop genetische defecten te elimineren. In 2015 pakten Chinese wetenschappers uit met het nieuws dat ze menselijke embryo's eveneens met die techniek hadden bewerkt met als bedoeling een erfelijke bloedziekte uit te schakelen. Toen waren de resultaten minder bevredigend, onder meer omdat de techniek "per abuis" ook andere genen had aangetast.

De Amerikaanse en Zuid-Koreaanse wetenschappers zijn er wel in geslaagd enkel het gen aan te pakken dat hypertrofische obstructieve cardiomyopathie veroorzaakt. De andere genen bleven onaangeroerd. Dat is goed voor een primeur, zo schrijft de BBC.

Een ander Chinees team heeft CRISPR vorig jaar toegepast om een agressieve kanker bij een man te bestrijden. Ze haalden toen immuuncellen uit zijn bloed die ze met de techniek een genetische boost gaven. Hierna brachten ze de cellen opnieuw in zijn bloedbaan in.

Ethisch debat

Het hoeft geen betoog dat CRISPR in het algemeen en deze studie in het bijzonder veel ethische vragen oproept. Critici argumenteren dat de techniek het pad effent richting zogenoemde "designerbaby's" of zelfs een genetische elite.

Voorstanders noemen het juist ethisch onverantwoord de techniek niet voort te ontwikkelen en toe te passen als dat betekent dat de wetenschap toekomstige (en mogelijk op termijn ook bestaande) generaties van ernstige erfelijke ziektes kan vrijwaren.

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet