Zijn honingbijen de drugshonden van de toekomst?

Het idee om honingbijen in te zetten om drugs op te sporen is niet nieuw, vertelt entomoloog Peter Berx in 'De Wereld Vandaag'.  De meeste insecten zijn heel goed in het onderscheiden van geuren en de honingbij ruikt bijzonder nauwkeurig. "Hij kan tot op een miljardste deeltje ruiken", aldus Berx.

Een Brits bedrijf ontwikkelde het idee begin deze eeuw. Researchers van het bedrijf ontdekten dat honingbijen heel makkelijk getraind kunnen worden om geuren aan te duiden.

Pavlov-effect

De honingbijen werden samengepakt in een cassette waarbij enkel de kop er uitstak en op die manier in een toestel gestopt. De onderzoekers lieten vervolgens een cocaïnegeur door het toestel walmen, meteen gevolgd door een beloning in de vorm van suikerwater. Het duurde niet lang voor de honingbijen het systeem doorhadden en na een paar keer staken ze bij het ruiken van de cocaïne spontaan hun tong uit. Een klassiek geval van conditionering, dus. Het Britse bedrijfje hield het intussen voor bekeken maar het idee bleef wel leven.

Kruimeldief

Fast forward naar de luchthaven of het containerschip in de haven. De honingbijen zitten intussen met pakweg 36 opeen in een toestel dat lijkt op een uit de kluiten gewassen kruimeldief met daaraan een schermpje. Boven elke bij hangt een sensor die opmerkt wanneer de bij zijn tong uitsteekt. Wanneer de douane-ambtenaren het toestel in een verdachte koffer steken of bij een container houden en de generator opzetten, komt de geur ervan het toestel binnengewalmd. Als dat op moment 30 van de 36 bijen hun tong opsteken, dan licht het toestel op.

(Toekomst)muziek

In ons land wordt de techniek nog niet gebruikt, maar er zit zeker muziek in, zegt insectenkenner Berx.  Toegegeven, honingbijen zijn geen lang leven beschoren. Ze leven gemiddeld maar een viertal maanden.  Toch loont het om hen in te zetten, want het duurt amper een paar uur om een honingbij op te leiden. Bij een drugshond duurt dat algauw enkele maanden.

Bovendien kunnen de honingbijen ook gebruikt worden om ziektes als tbc of longkanker op te sporen. "Ze kunnen zelfs landmijnen detecteren, al zijn ratten daarvoor nog goedkoper", weet Berx.

Gevaar voor verslaving of uitputting is er niet. De honingbijen zijn verlekkerd op het honingwater, niet op de cocaïne. En met gemiddeld zo'n 60.000 honingbijen in een kast kan je makkelijk regelmatig afwisselen. "Een bedrijf dat hierin wat investeert, zal zien dat de mogelijkheden voor het rapen liggen. Er zit zeker muziek in", aldus nog Peter Berx.

Beluister het gesprek met entomoloog Peter Berx in 'De Wereld Vandaag':

Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'

Lees ook: