De Ochtend
5.500 bedrijven halen het einde van het jaar niet, vooral cultuursector getroffen
za 8 aug. - 4:34
Het is niet makkelijk om de cultuursector snel even samen te vatten. Het gaat niet alleen om artiesten, maar ook om zalen, technici, podiumbouwers en al wie culturele activiteiten organiseert of ondersteunt. Dat betekent veel verschillende belangen en visies, maar over één ding is iedereen het eens: de situatie is bijzonder ernstig.
Wat voorafging
Eerder deze week moest de Brusselse concertzaal Ancienne Belgique de samenwerking met 200 externe medewerkers stopzetten en dat is nog maar het begin, waarschuwden de muziek- en festivalorganisatoren in een alarmerende open brief: "Welke andere sector verliest vandaag 95%, of zo’n miljard euro aan inkomsten? Voor onze sector is de klok gestopt met tikken. De bom gaat ontploffen."
Ook theatermakers en andere culturele organisaties uit de brede cultuursector verzamelen zich nu in een crisiscel, met als voornaamse doel om de sector levend door de crisis te loodsen. Op sociale media getuigen heel wat mensen over hun persoonlijke situatie, zoals Thuis-actrice Daphne Paelinck.
It's the economy, stupid
Is het echt zo erg gesteld en moeten we vrezen voor dat concert hier of dat theaterstuk daar? Volledige cijfers en bedragen zijn moeilijk te vinden, omdat de sector zo gevarieerd is, maar met de hulp van data-analyse-expert Graydon wagen we een poging. "Belangrijk om weten is dat de sector vóór de coronacrisis gezond was", stelt Eric Van den Broele van Graydon. Slechts een klein percentage van de 22.881 onderzochte bedrijven (en vzw's) in de podium- en uitvoerende kunsten zat in maart 2020 in slechte papieren, meer dan 95 % deed het erg goed.
Als we dezelfde groep bedrijven analyseren en we kijken vooruit naar 31 december van dit jaar, dan wordt het een heel ander verhaal. Zowat de helft - 10.440 bedrijven om precies te zijn - komt tegen het einde van het jaar in zeer zware moeilijkheden. "23 procent - bijna 1 op 4 - zal het einde van het jaar wellicht niet halen", voorspelt Van den Broele. "Ik denk dat er een ernstig probleem is." Als de strenge maatregelen blijven gelden dreigt hetzelfde lot voor de andere 5.000 bedrijven.
"Het gaat om ongeveer 11.000 werknemers in de podiumkunsten en gerelateerde sectoren. We hebben berekend dat er 90 miljoen euro nodig is om de periode te overbruggen tot eind december in de zwaarst getroffen bedrijven. Er zijn al wel een pak maatregelen genomen door de overheden, maar dat is niet genoeg."
Van den Broele ziet nog mogelijkheden binnen de cultuursector om de situatie om te buigen: "Je zou beroep kunnen doen op de onderlinge solidariteit. De "gezonde" bedrijven in de sector hebben nog zo'n 400 miljoen euro aan reserves. Een deel daarvan zou tegen vergoeding in een fonds kunnen worden gestort. Een solidariteitsfonds, gestimuleerd door de overheid." Volgens de berekeningen van Graydon kost het ondersteunen van de getroffen cultuursector de overheid per persoon minder dan wat een leefloon kost.
