De Wereld van Sofie
Jan was slachtoffer van zwaar geweld: "Van de ene dag op de andere ben je iemand anders"
ma 30 sep. - 9:54
Jan Orye droeg niet meer dan een handdoek om zijn middel toen hij de deur opendeed voor, dacht hij, een politieagent. "Maar ik deed de deur tien centimeter open en kreeg een revolver tegen mijn gezicht..." Vervolgens stormden de mannen die hem en zijn gezin een hele nacht zouden vasthouden met vijf tegelijk binnen. Kalasjnikovs (een type machinegeweer) in de aanslag.
Tijgerkidnapping
Het was één van de eerste tijgerkidnappings ooit in België; mannen hielden het gezin Orye een hele nacht gegijzeld, om het huis leeg te roven en vervolgens de juwelierszaak in Waterloo te ledigen. "Eerst vroegen ze me of ik Frans kon. Ik hield me van den domme. Maar toen ze aan mijn vrouw vroegen of ik Frans kon, was het vrij snel duidelijk dat ik hun wel begrepen had. Daarop kreeg ik weer een klap in het gezicht." Het zou niet de laatste zijn die nacht.
"Die mannen wisten te veel om niet op voorhand getipt te zijn", zegt Jan Orye. Zo wisten ze ook dat er geld in huis was. "We zijn naar de kelder afgezakt, waar ik een geldkoffertje had. Maar er was een probleem, want dat koffertje bestond uit twee delen en van één deel had ik de sleutel niet meer. Toen dacht ik dat het voorbij was, hier stopt het..."
Maar de mannen schoten Jan niet neer. Wel zouden ze hem nadien nog meenemen in zijn eigen wagen, loop van een revolver in de nek, om naar zijn juwelierszaak in Waterloo te rijden. Daar haalden ze de winkel leeg, maar niet alvorens hem aan zijn haren door de winkel te sleuren. Wat later zetten ze hem op de Brusselse ring uit de wagen en scheurden ze weg.
Ultralopen
14 jaar later maakt Jan de balans op van die nacht: "Ik zeg vaak dat ik er ineens een jaar heb bijgekregen, zo lang leek die nacht te duren. De hoeveelheid adrenaline die op dat moment vrijkomt is ongezien. Ik hoorde en zag alles 100 keer scherper."
De nacht liet zijn sporen na, zowel bij Jan als bij de rest van zijn familie: "De dag nadien ben je iemand anders dan de dag daarvoor. Het wordt een deel van je leven. Als een ziekte die je hebt en waar je meer verder moet. Een goed voorbeeld is mijn dochter: ze moest twee weken geleden thuis komen slapen, maar dat doet ze blijkbaar niet meer graag. Ze slaapt thuis toch niet goed. Ook nu nog."
Jan heeft zijn leven na die nacht omgegooid: "Ik ben extreem beginnen sporten. Misschien wel om de adrenaline-rush van die nacht te benaderen." Soms sport hij tien uur aan een stuk: "Ik doe aan ultralopen. De marathons des Sables (dagenlange loopwedstrijd in de woestijn) bijvoorbeeld."
"Een dag is een dag, maar ik probeer er wel iets van te maken"
Goede raad wil Jan niet geven. Of toch: "Het is niet aan mij om mensen raad te geven. Ik heb het op mijn manier proberen verwerken. Door te lopen onder andere. Maar het enige wat telt is dát je het verwerkt. Iedereen doet het op zijn manier. Maar erbij gaan zitten heeft geen zin. Een dag is een dag, maar ik probeer er wel iets van te maken."
