Nieuwe Feiten
Slapeloosheid is niet één aandoening. Het zijn er vijf.
ma 21 jan. - 1:46
Dat beaamt ook Tessa Blanken, onderzoeker van het Herseninstituut in Nederland, in ‘Nieuwe Feiten’. Ze heeft een grote groep slechte slapers onderzocht en heeft ontdekt dat slapeloosheid niet één aandoening is. Het zijn er vijf, of daar lijkt het alleszins op. “Volgend onderzoek moet nog meer bevestigen. Maar we kunnen vrij zeker zeggen dat er meerdere subgroepen en stoornissen zijn.”
Verschillende types
De slaapklachten van deze groepen verschillen niet erg, maar de oorzaken zijn telkens anders: de context waarin die slapeloosheid tot stand komt (of in stand gehouden wordt) verschilt. Stress kan zo’n oorzaak zijn. Maar ook of iemand heel perfectionistisch is of veel negatieve gedachten heeft, speelt mee.
Het Nederlands Herseninsituut omschrijft de verschillende types als volgt op haar website:
Type 1 scoorde hoog op veel lastige aspecten als neuroticisme, somberheid, zich hyper voelen lang van slag zijn. Type 2 en 3 hadden hier beduidend minder last van maar waren respectievelijk juist heel gevoelig voor een beloning of juist heel ongevoelig en emotioneel nogal vlak. Type 4 en 5 lijken in veel eigenschappen het meest op goede slapers. Type 4 heeft een sterk en langdurig verstoorde slaap als er iets belangrijks gebeurt, terwijl type 5 daar juist opvallend ongevoelig voor is.
Mensen die sterk beloningsgevoelig zijn, slapen bijvoorbeeld vaak slecht. “We hebben de vraag gesteld in hoeverre mensen kunnen genieten van een bepaalde gedachte” zegt Blanken. “En het lijkt erop dat er een bepaald type slapelozen is die helemaal niet zoveel van die positieve gevoelens hebben. Ook al gebeurt er iets leuks, dan worden ze er niet zo heel blij van.”
"Gerichter behandelen"
Betekent dat ook dat je aan je persoonlijkheid zou moeten werken om beter te kunnen slapen? Dat wil Blanken zeker niet gezegd hebben. Maar door slapelozen in kleinere groepen op te delen, kan men daardoor de slapeloosheid gerichter behandelen. Zo heeft de ene groep bijvoorbeeld baat bij ontspanningstechnieken. De andere niet.
