Hoe slaapproblemen aanpakken?

Vorige week getuigde VRT-collega Annick Ruyts over haar slaapproblemen in Hautekiet: “Ofwel lig ik een paar uur wakker. Dat zijn de goede nachten. Ofwel ga ik om 23 uur slapen en weet ik om 1 uur dat het niets wordt. Dat zijn de witte nachten. Mijn lijf slaapt wel, maar mijn hersenen niet. Die gaan gewoon door alsof ik aan het werken ben.” 

Annick is niet de enige met slaapproblemen.  Dat bleek al snel ná de bewuste uitzending: de mailbox van Hautekiet puilde uit van de gelijkaardige verhalen. En er liepen ook veel tips binnen.   We namen ze door, samen met slaapexpert Johan Verbraecken van het UZ Antwerpen:

Slaaptherapie en slaaprestrictie

“Ik heb nooit goed geslapen. Ook niet als baby en ook niet als kind. Tijdens de menopauze werd het nog erger. Totdat mijn nieuwe huisarts me doorverwees naar een slaaptherapeut. Na 6 weken was ik van mijn slaapprobleem verlost.” Aan het woord is luisteraar Marina.  Maar is het altijd zo eenvoudig?

“Voor geselecteerde gevallen is dit zeker een zeer doeltreffende oplossing” reageert Johan Verbraecken. “De kern van de zaak is dat mensen meer inzicht moeten hebben in de mechanismen die de slaap beïnvloeden. Essentieel is ook dat de slaapduur wordt ingeperkt.” Dit noemen we slaaprestrictie: bedoeling is dus dat je niet te lang in je bed ligt te woelen en te wachten, en jezelf wat moe maakt. “De eerste weken is dit zeker een uitputtingsslag. Maar eenmaal men in een goed slaap-waakritme terechtkomt, zorgt dit voor een positieve wending.”

Slaapmedicatie

"Slaapmedicatie kan ook heilzaam zijn" melden enkele luisteraars. Zeker tijdens die nachten, wanneer je écht je slaap nodig hebt.

“Slaapmedicatie heeft een plaats bij inslaapproblemen” zegt Verbraecken “Maar als je ze langere tijd gebruikt, kan het minder goed gaan werken.”

Let wel, slaapmedicatie gaat doorslaapproblemen niet oplossen.  En de benzodiazepinen (alprazolam, loprazolam, lorazepam...) hebben dan nog eens bijzonder veel nevenwerkingen.

Seks

“Een goede portie seks helpt om in slaap te raken” zegt luisteraar Marc.  Dat is geen fabel, beaamt professor Verbraecken. “Het ontspant, het geeft euforie, het geeft een gelukzalig gevoel.”

Mindfulness

"Ik doe aan mindfulness!" vertelden heel wat luisteraars ons.

Wazige praat, die mindfulness? Of werkt het écht wel? “Dat werkt zeker” zegt Verbraecken. “Het helpt ook om een aantal dingen te relativeren. Dat is ook het grote probleem bij slapelozen: ze nemen zichzelf te veel au sérieux, en raken snel in paniek. Ze denken dat ze niet kunnen leven met minder slaap, en zo kom je in een spiraal terecht.”

Jommeke e.a.

“Ik lees ’s nachts strips van Jommeke” zegt luisteraar Astrid.

“Dat is een goede oplossing” zegt Verbraecken “Het leidt de gedachten af, en roept positieve gevoelens uit je jeugd op.”

Hormonen

Slaapproblemen zijn een gekend probleem bij vrouwen na de menopauze.  Ook bij de 60-jarige Sabine. Zij neemt al 10 jaar hormonen, en kan ze niet missen. “Als ik de dosis verlaag, begint de slapeloosheid opnieuw.”

“Die middelen hebben zeker hun plaats” reageert professor Verbraecken. Maar net zoals bij slaapmedicatie, raadt hij aan om ze niet te lang te nemen.

Slaaphygiëne

Een slaapcentrum bezoeken behoort ook tot de mogelijkheden.  In het slaapcentrum waar Johan Verbraecken werkt, krijg je een behandeling op maat voor je insomnia, en kan je ook een slaaponderzoek ondergaan.

Enkele tips die ze je zullen meegeven om een betere slaaphygiëne te bekomen: draai je wekker om zodat je er niet de hele tijd naar kan kijken, sta op en doe iets ontspannend als je ’s nachts wakker wordt, gebruik oordopjes als je een lichte slaper bent, gebruik vier uur voor het slapengaan best geen alcohol of tabak,… Meer tips en info vind je op uza.be

Lees ook: