"Ze zullen altijd iets vinden om je het gevoel te geven dat je er niet helemaal bij hoort"

Alicja Gescinska koos voor Dubbelbloed onder meer een nummer van Bob Dylan. "De arme man heeft zoveel over zich gekregen, met de vraag of hij de nobelprijs al dan niet verdient." Of het zo is, daar wil Gescinska zich niet over uitspreken. "Wat me wel ergert is dat de Angelsaksische wereld altijd overheerst qua muziek, filosofie en literatuur. Als een derderangsschrijver uit de VS sterft, staat het overal. Maar sterft de grootste filosoof van Polen, staat het nergens."

Bulat Odukzhava, bijvoorbeeld, een Russische dichter en kleinkunstenaar. "Hij is ook dierbaar in Polen. Hij schreef heel dichterlijk en zong zo ook."

"Het is een klein meneertje met snorretje en gitaar. Als hij opkomt denk je dat het wel niet zo speciaal zal zijn. Maar eens hij begint, zal je blijven luisteren, zelfs als je geen Russisch begrijpt. Het raakt je zo..."

Muziek als troost

Muziek kan ook een troost zijn voor Gescinska. "Als ik het moeilijk had in België, werd ik getroost door Poolse muziek, maar ook vice versa, als ik in Polen was, haalde ik ook troost uit Nederlandstalige muziek."

Ze verlangde er als kind naar om terug te keren naar Polen. "Vooral naar het gevoel om te weten wat het is om ergens thuis te zijn en niet aangesproken te worden op je naam met vragen als 'Waar kom je vandaan?'. Het zijn onschuldige vragen, maar omdat je ze zo vaak krijgt, weet je ook, 'ok ik voel me hier niet helemaal thuis'. Dan ben je de uitzondering. Al van jongsaf aan heb ik over mijn identiteit moeten nadenken."

Al van jongsaf aan heb ik over mijn identiteit moeten nadenken.

"Ik dacht als ik terugga, weet ik opnieuw wat het is om niet op te vallen." Inderdaad, dat dacht ze. Toen ze jaren later in het dorp van haar grootmoeder op straat speelde, vroegen enkele kinderen naar de nummerplaat van hun auto. "Eén van hen reageerde toen ik zei dat die van België kwam: 'Ga dan maar terug, wat kom je hier zoeken?'. Het gaf me het gevoel dat het nooit goed ging zijn. Ze zullen altijd iets vinden om je het gevoel te geven dat je er niet helemaal bij hoort."

Ze zullen altijd iets vinden om je het gevoel te geven dat je er niet helemaal bij hoort.

Maar ze is het thuisgevoel altijd blijven zoeken. "Mijn thuis dat zijn mijn kinderen en mijn man. Waar zij zijn, kom ik thuis. Toen ik in Amerika woonde, was dat mijn thuis, nu is dat België. Verhuizen we morgen naar Londen of Warschau, zal dat mijn thuis zijn."

Herbeluister hier de volledige aflevering van Dubbelbloed met Alicja Gescinska 

Lees ook, Alicja Gescinska: