Vraag naar apenpokkenvaccins groeit binnen homogemeenschap, maar aanbod stokt

Eerst de cijfers: ons land beschikt momenteel over zo'n 3.000 dosissen van het vaccin tegen de apenpokken en heeft er nog eens 30.000 extra besteld. Volgens vaccinoloog Pierre Van Damme (UAntwerpen), die ook zetelt in de Hoge Gezondheidsraad, kunnen we die levering in oktober of november verwachten.

Ondertussen zijn er sinds eind mei in België al 393 mensen besmet geraakt met het apenpokkenvirus (cijfers van 26 juli, Sciensano), allemaal mannen tussen de 20 en de 71 jaar oud. Het virus circuleert vooral binnen de homogemeenschap, waar de vraag naar preventieve vaccinatie groter wordt.

Het apenpokkenvirus krijgen is dan ook geen lachertje, daarover getuigde Steven vandaag nog anoniem aan onze redactie. Maar niet elke homoman die dat wil, kan op dit moment preventief gevaccineerd worden. "Het beleid is bijna Europees bepaald", legt Van Damme uit in "De ochtend".

Hoogrisicocontact

Omwille van het beperkte aantal vaccins kiezen veel landen er in eerste instantie voor om het vaccin toe te dienen aan mensen die een hoogrisicocontact hebben opgelopen. Het gaat dan over langdurig huid-op-huidcontact of seksueel contact

Het vaccin wordt dus toegediend na een besmetting (in plaats van preventief), maar ook dat is doeltreffend, benadrukt Van Damme. "We zien ook bij een aantal andere infectieziekten dat het mogelijk is om heel kort na blootstelling toch te gaan vaccineren. Dan ontwikkel je toch antistoffen en vermijd je dat de ziekte uitbreekt. Hoe sneller je dat doet na blootstelling, hoe groter de kans dat je het kan tegenhouden."

Voor het apenpokkenvirus gebeurt dat best binnen de 4 dagen. "Maar het probleem is dat mensen die een hoogrisicocontact hebben opgelopen vaak pas na een paar dagen op raadpleging komen. Soms is het dan te laat om het vaccin nog te gaan toedienen."

"Daardoor zie je dat hoe langer hoe meer landen het geweer van schouder veranderen. Ze bekijken of ze de vaccins niet doeltreffender kunnen inzetten door ze preventief te gaan gebruiken. En dan moet je echt gaan kijken wie je in eerste instantie dat vaccin gaat geven."

Van Damme begrijpt dat de vraag bij mannelijke homoseksuelen om preventief gevaccineerd te worden, groot is. "Anderzijds moet je vanuit volksgezondheid ook gaan kijken hoe je een beperkt aantal vaccins het beste kan inzetten om de kern van de verspreiding aan te pakken. Dan kom je heel snel uit bij personen die risicovolle seksuele contacten hebben gehad en op die manier natuurlijk zorgen voor verspreiding."

Tekort aan vaccins

Is meer vaccins bestellen dan geen optie of zijn die er niet? "We horen vooral dat de hoeveelheid wel beschikbaar is, maar dat moet afgevuld worden in de nodige dosissen en verdeeld worden onder de verschillende landen die vaccins hebben besteld. Dat neemt wel wat tijd in beslag", reageert hij.

"Momenteel zijn we ook afhankelijk van één bedrijf dat dit kan doen. Dat verklaart het traag ter beschikking komen van vaccins voor een groot deel van de wereld. Want het is niet alleen België dat zit te wachten op vaccins, ook een aantal andere landen."

Toch komt er kritiek op ons land, omdat we de vaccins niet op tijd zouden hebben besteld. Onterechte kritiek, aldus Van Damme. "Dankzij de snelle reactie van de overheid hebben wij toch 3.000 dosissen opzij kunnen leggen. Er zijn een aantal Europese landen die over zo goed als geen vaccins beschikken dus dat is nog een ergere situatie."

"Nederland heeft wel al een aantal jaar geleden haar klassieke stock van pokkenvaccins vervangen. De tweede generatie vaccins werd vervangen door een derde generatie en die kan je nu inzetten tegen de apenpokken. Dat is het grote verschil met andere landen in Europa, dat zij daar voorlopen op ons."

Mogelijk nieuw advies

Ons land blijft ook zoeken naar oplossing om het beperkte aantal beschikbare vaccins zo efficiënt mogelijk te gebruiken. "Dat wil zeggen: een prioriteit stellen enerzijds en anderzijds kijken of we de tweede dosis - die normaal na 28 dagen wordt gegeven - wat later kunnen geven. Engeland doet dat bijvoorbeeld nu ook om op die manier meer mensen te kunnen opstarten met die vaccinatie."

De Risk Assessment Group (RAG) en de Risk Management Group (RMG) zitten deze namiddag samen om een nieuw advies te formuleren over vaccinatie tegen apenpokken. Ze bekijken toch of preventieve vaccinatie niet mogelijk is voor een beperkte groep en ook het verlengen van de termijn tussen twee dosissen ligt op tafel.

Bron: vrtnws.be en De ochtend