727 mensen veranderden vorig jaar van geslacht, “maar de link met de film ‘Girl’ is van de pot gerukt”

Op 19/01 in het nieuws : vorig jaar veranderden 727 mensen van geslacht.  Sinds één jaar is de wetgeving gewijzigd en kan een transgender op basis van twee verklaringen met een tussenperiode van minimaal 3 maand zijn of haar geslacht officieel laten veranderen.  Tot eind 2017 moest een transgender geopereerd zijn en een medisch attest daarvan voorleggen om zijn of haar geslacht te kunnen wijzigen.

Ondanks de uitleg van prof T’Sjoen zie ik dat de media een duidelijke link maken naar de outing van Mevrouw Van Spilbeeck en de aandacht voor de film Girl in 2018.  Dat in één adem met deze cijfers aanhalen is een bewijs van het feit dat over transgenders nog steeds vooroordelen bestaan.  Een aantal transgenders heeft de wetgeving aangegrepen om een langer bestaande situatie te regulariseren.  Zij leefden al volgens het geslacht dat ze aanvoelden, zonder daarom een geslachtscorrigerende operatie te ondergaan, en konden daardoor hun geslacht niet officieel laten wijzigen.  Al dan niet geopereerd te worden kan hun keuze zijn, maar voor een dergelijke operatie is er ook een zekere wachttijd, en een deel zat zeker in die wachttijd.  En een aantal transgenders had wel zijn of haar voornaam veranderd, maar (nog) niet het geslacht.  Dat impliceert dat er voor 2018 een piek is van het aantal officiële geslachtswijzigingen, en dat in de volgende jaren deze aantallen terug zullen dalen.  Wil men een objectief beeld krijgen van het effect van deze wet, kan men de aantallen voornaamswijzigingen en geslachtswijzigingen voor de laatste 10 jaar onderzoeken.  Mochten transgenders, louter in navolging van Mevrouw Van Spilbeeck of de film Girl, overgaan tot een geslachtswijziging zou dat ook geen effect hebben op de wachttijd voor een heelkundige geslachtscorrectie.  Ik zie andere dingen.  Ondanks het feit dat meer ziekenhuizen dan alleen het UZ Gent deze ingreep aanbieden, en een aantal transgenders naar het buitenland gaan voor hun operatie, is de wachttijd er niet op verminderd !

Ik vind het een goede zaak dat er een objectieve berichtgeving is, ook over transgenders.  Wat ik erg vind is dat op meerdere plaatsen een vooroordeel gevoed wordt, mogelijks met de beste bedoelingen, maar zeer denigrerend voor de groep van de transgenders.

Het is zeker niet zo dat de geslachtswijziging lichtzinnig zou zijn, wat door sommigen gesuggereerd wordt.  Net dàt is een hardnekkig vooroordeel.  Het was een element dat in de parlementaire werkzaamheden van deze wet uitgebreid aan bod kwam, en meteen de reden waarom er een termijn van minimaal 3 maand werd ingebouwd.  Het was een element dat zowel door de heer Van Langenhove als het KVHV aangehaald werd, en het komt nu wéér naar voor.   Even de puntjes op de i.  Elke transgender gaat door een medisch en/of psychologisch traject dat bijwijlen zeer intens is.  En na de geslachtsverandering wacht de transgender een onzekere toekomst.  Een aantal verliezen hun werk, scheiden, en vaak is er minstens een deel van de familie dat de transgender laat vallen.  Zelfmoord doorheen het traject is dan ook niet zeldzaam.  Voor je plezier doe je dit écht niet !  De outing van Mevrouw Van Spilbeeck heeft een duidelijk  effect  gehad op het aantal vragen aan het Transgender Infopunt, zowel van transgenders die tevoren deze stap niet durfden te zetten, als vragen naar informatie.  En dat is een goede zaak, want haar outing was een belangrijke hulp om het thema meer bespreekbaar te maken.

Maar ondanks de grotere openheid blijft het beeld dat een transgender lichtzinnig zou beslissen om zijn of haar geslacht te wijzigen zeer hardnekkig.  Dat is zonde want dat beeld impliceert dat minstens een considerabel deel van de transgenders een verkeerde, een lichtzinnige en/of een ondoordachte keuze maken.  Mocht dat het geval zijn, dan zal dat blijken uit het aantal transgenders die een procedure starten om hun geslacht terug te laten veranderen.  Dat aantal ligt vandaag uiterst laag, en dat heeft volgens mij vooral te maken met een zeer grote sociale en familiale isolatie na de transitie, en mogelijks met een psychiatrische component, veeleer dan zich te vergissen.  Het intense traject dat de transitie vooraf gaat is hier een belangrijke garantie.  Sommigen gaan snel door het traject, anderen hebben meer tijd nodig, maar voor allen is het traject even intens.  Daarenboven hebben transgenders al een ganse persoonlijke worsteling doorgemaakt alvorens ze de eerste stap, de aanmelding voor een behandeltraject, nog maar durven te zetten, want daarmee wordt hun leven op zijn kop gezet.  De link met de film “Girl” maken is al helemaal van de pot gerukt.  Alsof een film mensen zou aanzetten om zonder meer hun geslacht te wijzigen.  Een (zeer) goede film voedt het debat, en dat is een belangrijke verdienste van deze film, maar dat de film zou aanzetten tot een golf van geslachtswijzigingen is irrealistisch.  De uitspraak impliceert dat deze personen een impulsieve beslissing maken en dan, in de reflectieperiode van 3 maand die in de wet voorzien is, niet nadenken, maar bij hun ondoordachte beslissing zouden blijven.  Het is mogelijk, en helaas zie ik dat in een aantal domeinen ook gebeuren, maar voor zoiets essentieels als een geslachtswijziging lijkt me dat zeer vergezocht.  Bezint eer ge begint wordt erin gedramd gedurende het behandeltraject, het zou mooi zijn mocht dat voor iedereen gelden.

Het feit dat er in 2018 727 geslachtswijzigingen zijn, is een belangrijk feit want het toont aan dat er een maatschappelijke nood was.  Ik spreek me niet uit over de andere wettelijke verwezenlijkingen van de dames en heren politici, maar van deze wet ben ik zeer tevreden, waarvoor mijn dank.  De aantallen tonen aan dat de wet wel degelijk die maatschappelijke nood ingevuld heeft.  Ik ken menig andere wettekst die, hoewel gestemd, niet dit maatschappelijk effect heeft, en waarover ook niet bericht wordt.  Dat de aantallen leiden tot gratuite commentaar is wat het is, het toont helaas mijn basisstelling aan : we zijn er nog niet.

Lees ook: