"Als je beslist om de Getuigen van Jehova te verlaten, kom je in een soort van zwart gat terecht"

Roboturoloog aan het UZ Gent Karel Decaestecker omschrijft zichzelf als een harde en ambitieuze werker, die snel het voortouw neemt. Onder het motto ‘stilstaan is achteruit gaan’ is hij een echte pionier in België, voornamelijk in de robotchirurgie. Hij voerde als eerste in Europa een niertransplantatie uit door gebruik te maken van een robot, een techniek die stalen zenuwen vergt. Momenteel zit hij thuis omdat hij zélf onder het mes ging. “Ik ben geopereerd omdat ik een geknelde zenuw in mijn vinger had. Artsen zijn over het algemeen heel slechte patiënten, want we zijn het niet gewoon dat de rollen zijn omgedraaid. We vinden het moeilijk om de controle en het vertrouwen af te geven”, vertelt hij.

“Wees niet bang om naar de dokter te gaan”

Het leven staat nu op pauze. Het voelt alsof we nooit meer zullen bereiken wat we voor de pandemie hadden. Maar daar is Decaestecker het niet mee eens. “Hoe sneller we allemaal gevaccineerd zijn, hoe sneller het leven terug zoals vroeger kan zijn. Ik sta zelf niet op de corona afdelingen in het UZ Gent, maar ik heb onwijs veel respect voor mijn collega’s.”

We moeten mensen blijven informeren dat ze nog steeds veilig naar de arts kunnen gaan, zodat we kankers tijdig kunnen opsporen en behandelen

“Wat ik het afgelopen jaar vooral gemerkt heb, is de terugval van het aantal kankerdiagnoses. Er wordt telkens gezegd dat corona erg gevaarlijk is en je thuis moet blijven. Dat moet, want de maatregelen zijn nodig om de ziekenhuizen te verlichten, maar het zorgt er ook voor dat mensen minder snel naar de dokter zullen gaan met andere klachten. We moeten mensen blijven informeren dat ze nog steeds veilig naar de arts kunnen gaan, zodat we kankers tijdig kunnen opsporen en behandelen”, vertelt Decaestecker. “Hoe langer mensen wachten, hoe zwaarder de behandeling zal zijn en soms kan het zelfs te laat zijn.”

Jehova’s getuigen

Decaestecker groeide op als Getuige van Jehova, iets wat zijn leven getekend heeft. “Ik leefde compleet afgezonderd van de buitenwereld. De gemeenschap van Jehova’s Getuigen is enorm strikt. Ik moest mijn leven volledig wijden aan mijn geloof en er is dan geen ruimte voor andere zaken. Ik mocht geen buitenschoolse activiteiten doen, niet naar de sportclub, niet naar feestjes en had bijgevolg geen vrienden. Als kind denk je daar niet echt verder over na, want je denkt dat dat normaal is en dat wat je doet de juiste manier is om het hoogste goed te bereiken.”

“Tijdens mijn puberteit begon ik steeds meer na te denken over het leven en begon ik enkele dingen toch bizar te vinden. Op mijn zestiende was mijn beeld compleet veranderd. Je ziet dat alles opgezet en bedacht is door mensen om bepaalde vraagstukken op te lossen. Dat kwam deels door mijn hechte vriendschap met Freekje. Wat begon als een kalverliefde, groeide uit tot een hechte broer-zus band. Ik kon ook mijn hele leven met haar en haar ouders bespreken en dat heeft een wereld voor me geopend.”

“Ik was een echte studiebol en verkoos al snel mijn wiskunde- en wetenschapsboeken boven de Bijbel, iets wat de vader van Freekje niet ontgaan was. Zij zagen mijn potentieel en op een bepaald moment kondigden ze aan dat ze me zouden helpen en steunen opdat ik zou kunnen verder studeren, iets wat een echte ‘no go’ was in mijn gemeenschap. Op mijn achttiende heb ik dan besloten om de gemeenschap achter me te laten. Freekje en haar ouders hebben me in dat proces volledig gesteund en me opgenomen in hun eigen gezin. Dat is mijn redding geweest”, aldus Decaestecker.

Rechtszaak

Op 16 maart is de vzw achter de Getuigen van Jehova veroordeeld voor het aanzetten tot discriminatie en haat of geweld tegen ex-leden die ervoor kozen om de geloofsgemeenschap te verlaten. Daarnaast moeten ze een boete van 96.000 euro betalen. De rechtszaak komt er na een strafklacht uit 2015 die Patrick Haeck, een ex-getuige, neergelegde. Hij was zelf 35 jaar lang lid van de Getuigen van Jehova, maar werd in 2010 aan de kant gezet omdat hij bepaalde gebruiken in vraag gesteld had. "Als je relatie met de jehova's spaak loopt, beland je in een compleet negeerbeleid. Niemand mag nog met je praten", vertelde Haeck daarover bij Radio 2.

Als je dan toch beslist om eruit te stappen, kom je in een soort van zwart gat terecht

Ook Decaestecker kan hierover meepraten: “Mijn ouders waren extremisten en ik draag zelf de psychologische gevolgen ervan. Weggaan was heel moeilijk. Als je dan toch beslist om de Getuigen van Jehova te verlaten, kom je in een soort van zwart gat terecht want je hebt niets. Je gezin breekt al het contact met je en gaan je vervolgens sociaal stilzwijgen. Dat sociaal gepest moet er dan voor zorgen dat je je uiteindelijk neerlegt bij je toekomst en terugkeert. Niet veel mensen kunnen of durven de gemeenschap verlaten.”

“Niemand hoeft gediscrimineerd te worden, de psychologische gevolgen zijn echt niet min. Ik vind het erg belangrijk om misbruik waar religies schuldig aan zijn aan te kaarten en dat slachtoffers de erkenning en steun krijgen die ze nodig hebben. Religie mag nooit een uitvlucht zijn om iemand te manipuleren. De getuigen van Jehova geloven dat het leven op aarde maar tijdelijk is en dat, als ze een strikte geloofscultuur beoefenen, ze later in het paradijs zullen terechtkomen. Bij overtredingen word je gestraft of buitengezet. Compleet normale dingen, zoals homoseksualiteit, drinken, roken, uitgaan en trouwen met een buitenstaander, kunnen niet door de beugel”, vertelt Decaestecker.

Jaren later heeft Decaestecker geen echt contact met zijn familie. “Ik heb jaren gezocht naar een gulden middenweg zodat ik toch nog contact kon hebben met mijn ouders, maar dat is niet gelukt. Ze kennen mijn kinderen niet. Ze zijn compleet gebrainwasht en mentaal gechanteerd door de gemeenschap. Als ze toch contact willen houden, riskeren ze het om zelf gestraft te worden. Dat zorgt ervoor dat het stilzwijgen ook steeds opnieuw kan gebeuren.

Gezin

Decaestecker heeft lang getwijfeld of hij zelf een gezin wou beginnen. “Ik draag toch wel wat bagage mee uit mijn jeugd. Ik had nooit gedacht dat ik een vrouw zou vinden die daarmee zou kunnen omgaan. Maar dat is gelukkig wel gebeurd. Kort nadat mijn vrouw en ik elkaar leerden kennen, ben ik meteen met de deur in huis gevallen en heb ik mijn verleden aan haar uitgelegd. Wat mijn grootste angst was, bleek hetgeen te zijn dat ons juist nog dichter bij elkaar bracht. Ze steunt me door en door. Dankzij haar heb ik nu ook twee prachtige dochters die ik doodgraag zie”, vertelt Decaestecker.

Decaestecker heeft onlangs de kaap van de veertig jaar bereikt, maar blijft jong van geest. “Er zijn nog zoveel dingen die ik wil doen. Ik wil blijven innoveren. Al verlang ik wel naar de dag dat ik mezelf genoeg bewezen heb, dat het genoeg is. Dan wil ik de wereld ontdekken met mijn gezin”, besluit Decaestecker.

Touché gemist? Abonneer je hier op de podcast

Meer Touché: