De wereld van Sofie
"Gij onnozel trezeke”: 20 jaar lang geloofde men het verhaal van Miriam niet
wo 11 mrt. - 11:57
In een nieuwe bevraging van Amnesty International zegt 20 procent van de vrouwen en 14 procent van de mannen dat ze ooit verkracht werden. Uit diezelfde bevraging blijkt ook dat er nog heel wat vooroordelen zijn over seksueel geweld. Zo vindt 19 procent van de mannen dat slachtoffers van seksueel geweld mee verantwoordelijk zijn als ze sexy kledij aanhebben. 40 procent zegt dat het geen verkrachting is als iemand niet expliciet weigert. Dit wordt ook wel victim blaming genoemd: een dader legt de schuld bij de slachtoffer. Want je had maar niet zo laat nog buiten moeten rondhangen, of je had maar niet dat korte rokje moeten dragen.
Myriam maakte het mee. Twintig jaar lang moest ze een gewelddadige partner trotseren, die haar zowel verbaal als fysiek terroriseerde, maar ze had de allergrootste moeite om er een zaak van te maken.
“Ik ken geen enkele moeder die dan vertrokken zou zijn”
“Ik ben regelmatig klacht gaan indienen bij de politie, maar in de jaren ’90 werd dat vooral weggelachen” getuigt ze in ‘De Wereld van Sofie’. “Er werd nota van genomen, maar er werd nooit iets mee gedaan. Er werd wel geluisterd maar dat was omdat dat moest. En in het geval dat de politie thuis kwam, omdat de buren hadden gebeld, of omdat ik één van de kinderen had laten bellen, werd er gezegd: mevrouw, u kan vertrekken, maar u mag de kinderen niet meenemen. Ik ken geen enkele moeder die dan zou vertrokken zijn.”
In 2003-2004 kwam er een kentering. Toen werd de wetgeving aangepast: in geval van intrafamiliaal geweld op de moeder, mag ze haar kinderen meenemen. Daarnaast heeft men verschillende politiemensen en inspecteurs geschoold om onderzoek te doen naar interfamiliaal geweld. “Tegen dat dat op het terrein uitvoering kreeg, spreken we van 2005-2006.Dan was ik al twaalf jaar bezig aan mijn lijdensweg om weg te geraken, om geloofd te worden. En dat gebeurde dus niet.”
“Vertrokken met een sportzak en 37 euro”
In 2006-2007 kwam de politie nog eens terug om een interventie te doen. Haar dochters meenemen mocht toen wel. “Ik ben vertrokken met een sportzak en 37 euro en we zijn nooit meer teruggegaan.”
Toch was dat niet het einde van de lijdensweg: in die periode begon de man van Miriam haar te stalken. “Dan heb ik op aanraden van de huisarts toch klacht neergelegd, hoewel ik heel weinig vertrouwen had in de rechtbank. Er is ook een inspecteur op gezet die heel het verleden onderzocht heeft. Die heeft heel veel getuigen gehoord, die is naar spoedafdelingen geweest, die is naar de huisartsen geweest en daar is dan een rechtszaak van gekomen. Die rechtszaak op zich heeft 6 jaar geduurd. In die 6 jaar is er verder gestalkt, we zijn 4 keer verhuisd om te proberen ontsnappen.”
Vier keer verhuisd om te ontsnappen
Niet alleen Miriam werd gestalkt trouwens. Ook haar werkgever en haar kinderen. “Hij ging voor ons huis staan ‘s nachts, hij belde ’s nachts, hij wachtte ons op en deed ons pijn. Ik ben telkens klacht gaan indienen en liet het toevoegen aan het oorspronkelijke klachtendossier, in de hoop dat het dan versneld zou worden.” Dit bleek allemaal tevergeefs: de rechtbank gaf Miriam geen gelijk: “Het is jouw woord tegen het zijne, zei men daar. Wij hebben enkel indirect bewijs.”
Miriam ging vervolgens in beroep bij de Kamer van Inbeschuldigingstelling. “Ik ga het nooit vergeten: die mannen zaten daar buitengewoon verveeld. Drie oude mannen die eventjes gingen oordelen over een dossier. Een dossier dat ondertussen verschillende centimeters dik was. Ze hadden de meeste van de getuigenissen – bijvoorbeeld het videoverhoor van mijn dochters – niet gezien. En ze hebben mij vlakaf gezegd: mevrouw, u als juriste, u had beter moeten weten, waar komt u toch mee af?”
“Gij onnozel trezeke”
“Ik ben daar buiten gegaan. Gij onnozel trezeke, laat uwe man toch doen: dat gevoel kreeg ik. Het was in het huwelijk, hoe haal je het in je hoofd om daar klacht tegen neer te leggen? Dat was de indruk die ik van de rechterlijke macht kreeg. De evolutie die ik op 20 jaar bij de politie gezien heb, die was positief. Maar de rechterlijke macht die is in gebreke gebleven, en ik vrees een klein beetje dat dit nog altijd zo is, dat daar de bottleneck zit.”
"Gekozen om er zelf uit te stappen"
Uiteindelijk, na jaren vechten, kreeg de man van Miriam toch een boete en een gevangenisstraf. “Hij is daartegen in beroep gegaan. Tijdens die beroepstermijn moest hij natuurlijk niet in de gevangenis zijn en is hij ons nog meer komen lastig vallen. Twee weken voor de zaak in beroep behandeld zou worden en dat de kans er goed in zat dat hij moest betalen voor de therapie voor de kinderen, heeft hij er voor gekozen om er zelf uit te stappen.”
Voor een aantal mensen was de kous toen af. De man van Miriam was toch overleden? Ze begrepen niet dat Miriam 20 jaar van haar leven verloren was en heel de kindertijd van haar dochters. En dan was er ook nog het financiële aspect: “We hadden geen recht op wat voor vergoeding dan ook, met als gevolg dat ik alle kosten ben blijven dragen. Gelukkig werkt mijn oudste dochter ondertussen en draagt ze de kosten van de psycholoog nu zelf. Maar we weigeren te aanvaarden dat we levenslang hebben gekregen. We zijn drie enorme vechters wat dat betreft.”
