Binnenkort voeding op maat van ons DNA?

Voeding op maat staat nu nog in een beginfase, maar experts zijn het erover eens: het wordt een van dé dingen van de toekomst. "Gepersonaliseerde voeding en gepersonaliseerde gezondheid: het is aan het opkomen en heel veel partijen denken erover na en zijn ermee bezig", zegt systeemwetenschapper Suzan Wopereis van TNO, de Nederlandse organisatie voor Toegepast Natuur-Wetenschappelijk onderzoek. De algemene opvatting is: we zijn allemaal anders en specifiek, dus persoonlijke voeding is beter dan algemene voedingstips.

Gepersonaliseerde voeding bestaat in alle vormen, van pakweg een eiwitrijk dieet tot een heel gericht totaalpakket op basis van je DNA en fenotype (de uiterlijke kenmerken op basis van je genetische aanleg), en uiteraard je levensstijl en omgevingsfactoren.

Specifiek pakketje

Zo is er de Amerikaanse start-up Habit -die in de docu aan bod komt- die online voor zo'n 240 euro (in de VS) een pakket aanbiedt om aan de hand van testjes een bepaald profiel op te stellen van jezelf: daar komen data aan te pas over DNA, metabolisme en biometrics, allerlei gegevens over je lichaamssamenstelling zoals grootte, gewicht en vetgehalte, maar evengoed mineralen, water en eiwitten. Genotypes en fenotypes in detail, met andere woorden.

De klant neemt ook een drankje in, en er wordt gekeken hoe je lichaam reageert op basis van een bloedstaal. Daarna wordt bepaald wat de beste persoonlijke voeding is voor jou. Helemaal op maat dus, met de persoonlijke micro- en macronutriënten en alles erop en eraan.

"Dit kan onze maatschappij veranderen"

Van een beetje specifiek tot heel specifiek: één ding hebben al die voedingstrends gemeen. Ze proberen gericht tegemoet te komen aan persoonlijke noden op basis van bepaalde parameters. Het bestaat nu al, bijvoorbeeld met riboflavine (vitamine B2) om een hoge bloeddruk te counteren, maar het hoeft niet altijd te gaan om patiënten: iedereen zou baat kunnen hebben bij voeding op maat. 

We kunnen immers steeds meer te weten komen over onze voeding, via bijvoorbeeld allerlei apps, en we kunnen ook steeds meer van onszelf meten via apps. En meten is weten. Dat zal in de toekomst enkel nog meer het geval worden.

Voedingsstrateeg Jo Goossens: "We zijn nu nog in de beginfase, maar het kan in de toekomst een enorme maatschappelijke verandering teweegbrengen. Hoe gaan mensen kijken naar voeding? Welke keuzes zullen ze maken?" Er liggen volgens Goossens dan ook enorme mogelijkheden voor de voedingsindustrie. Er is zelfs sprake van dat mensen hun eigen foodprinters in huis halen, om hun voeding op maat gewoon te printen.

Hebben we binnenkort onze eigen foodprinter in huis?

"Wat zijn de gevolgen voor uw privacy? Zullen uw gegevens niet misbruikt worden?"

Maar er zijn ook kritische stemmen te horen. Het Facebookverhaal heeft het onlangs nog eens aangetoond: wat met de privacy, zullen al die heel persoonlijke gegevens over onze voeding niet misbruikt worden? En er schuilen andere gevaren om de hoek: wie zal de informatie aanbieden?

"Er zijn 1.001 manieren om dat gepersonaliseerde advies aan de man te brengen: via een app, de diëtiste, de dokter, in de retail, online enz. Dat advies kan dus vanuit zoveel hoeken komen, en we zouden daar naar een platform moeten gaan waar je een zekere stabiliteit hebt, zodat de wetenschappelijke informatie op een correcte manier iedereen kan bereiken. Daar knelt vandaag het schoentje", zegt Jo Goossens. Het gevaar bestaat immers dat bepaalde spelers hun interpretatie van de wetenschap geven, op een manier dat het hen commercieel het beste uitkomt.

Zal dit gevolgen hebben voor de verzekering die we nemen?

Goossens gaat nog een stap verder, en wijst op een risico bij het nemen van verzekeringen. Immers, als we zelf iets kunnen voorkomen door onze voeding aan te passen, is het dan niet onze fout als het verkeerd loopt? "Dingen waar je verantwoordelijkheid voor kan nemen, daar word je niet meer voor verzekerd. Er wordt van rokers nu ook verwacht dat ze weten welke risico's ze nemen."

Sommige voedingsexperts hebben hun vragen bij de start-ups die hyper-gepersonaliseerde voeding promoten: is dit allemaal klinisch getest, en welke algoritmes worden er precies gebruikt om tot dat finale advies te komen? Tegelijk kan het zijn dat meer eten van een bepaalde stof misschien goed is op een bepaald vlak, maar dan negatief kan werken op een ander.

In hoeverre is dit klinisch getest, en hoe werken die algoritmes?

"Wat met het sociale aspect, en zal het enkel voor de meer welgestelden zijn?"

Ook voedingseconoom Lieven Annemans heeft nog bedenkingen: "Voor het genoom (het DNA-gedeelte) zitten we nog met hiaten, dingen waarvan we de functie nog niet helemaal begrijpen. Pas als die leemtes gevuld zijn, kunnen we daar 100% voor gaan. Op korte termijn zal het fenotype belangrijker zijn, zoals het meten van de darmflora en het afstellen van de voeding daarop."

Hij wijst ook op het sociale aspect van voeding, dat volgens hem niet te onderschatten is. "Het moet ook nog gezellig zijn, en dat aspect gaat moeilijk samen met gepersonaliseerde voeding." En er is meer: "Gepersonaliseerde voeding zal zeker duurder zijn. Enkel de meer welgestelden zullen het misschien kunnen betalen, en als dit type voeding echt geneeskundige waarde krijgt, dan kan je met een kloof komen te zitten op het vlak van gezondheid."

Bron: vrtnws.be en De Ochtend

Lees ook